Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda ABD'nin Kudüs kararını geri almasını öngören bir tasarıyı oylandı. 128 ülkenin oylarıyla tasarı kabul edildi. 9 ülke ABD'nin kararını desteklerken,35 ülke çekimser kaldı.

6 Aralık'ta ABD Başkanı Donald Trump'ın, Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıdığını açıklamasının ardından başlayan süreç bugün Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda yapılan oylamayla devam etti.

Birleşmiş Milletler üyesi 193 ülkeden diplomatlar, ABD'nin kararını geri almasını New York'taki BM Genel Merkezi'nde yapılan oturumda oyladı. 128 ülke tasarıyı kabul etti, 9 ülke ABD'nin kararını destekledi. 35 ülke çekimser kaldı.

Oturumda Türkiye adına Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu konuşma yaptı. Bunun yanısıra söz alan Filistin, Venezuela, Pakistan, Bangladeş, Suriye, İran, Maldivler ve Endonezya temsilcileri Trump'ın kararının karşısında olduklarını açıklarken, şu ana kadar sadece ABD ve İsrail temsilcileri, karara destek olan yönde konuşmalar yaptı.

Kanada çekimser kalacağını açıkladı.

ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Nikki Haley, BM kürsüsünde yaptığı konuşmada oylama sonucunun ABD'nin BM'ye bakışını etkileyeceğini söyledi ve oylama sonucunu 'hatırlatacaklarını' belirtti.

ABD'nin New York kentindeki kritik toplantıya Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da katılarak bir konuşma yaptı.

Filistin Dışişleri Bakanı Maliki, Genel Kurul'da yaptığı konuşmada, Trump’ın kararının Kudüs’ün statüsünü etkilemeyeceğini, sadece ABD’nin arabuluculuk statüsünü etkileyeceğini söyledi.

BM Güvenlik Konseyi’nden 1967’den 2016’ya kadar geçmiş 10 karar’a atıf yapan tasarıda, ABD Başkanı Donald Trump’ın Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak ilan etmesi ve ABD’nin Tel Aviv Büyükelçiliğini Kudüs’e taşınmasına ilişkin kararına atıfta bulunarak “Kudüs’ün statüsüne ilişkin son kararlara yönelik derin teessüfte” bulunuldu.

Tasarıda BMGK kararlarına da atıf yapılarak, Kudüs’ün “ruhani, dini ve kültürel boyutlarının” korunması gerektiği ifade edilirken, Kudüs’ün statüsünün BM kararları çerçevesinde müzakerelerle çözülecek en son konu olduğu vurgulandı.

Tasarı metninde “Kutsal Kudüs şehrinin statüsünde, karakter ve demografisini değiştirmeye gönelik herhangi bir adımın geçersiz, hükümsüz olduğu ve ilgili Güvenlik Konseyi kararları uyarınca feshedilmesi gerektiği beyan olunur ve bu bağlamda tüm üye devletlerden Güvenlik Konseyi 478 (1980) sayılı kararı gereğince Kutsal Kudüs şehrinde diplomatik misyon açmaktan kaçınması çağrısında bulunuluyor” ifadesine yer verildi.

Tasarı aynı zamanda tüm üye devletlere BMGK’nin Kudüs kararlarına uyması ve bu kararlara aykırı atılan adım ve kararları tanımamaları talebinde bulunuyor.

Tasarı aynı zamanda Filistin’de iki devletli çözümü tehlikeye atan olumsuz trendleri tersine çevrilmesi ve BM kararları kapsamında ve Madrid karaları kapsamında Ortadoğu’da kapsamlı ve kalıcı bir barış sağlanması için uluslararası ve bölgesel çabalara hız verilmesi çağrısında bulunuyor.

KUDÜS'TEKİ YARIM ASIRLIK İŞGAL

Doğu Kudüs'ü 5 Haziran 1967'de işgal eden İsrail, 1980'de tek taraflı olarak kentin doğusunu ve batısını "birleşik başkenti" ilan etti. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BGMK), 1980'de kabul ettiği 478 sayılı kararla, İsrail'in ilhak ve başkent ilanını geçersiz saydı. BMGK kararı çerçevesinde, ABD dahil uluslararası toplum Doğu Kudüs'ün işgal altında olduğunu kabul ediyor. İsrail yönetimini tanıyan tüm ülkelerin büyükelçilikleri Tel Aviv'de bulunuyor. Hiçbir ülke, Kudüs'ü ya da doğu ve batı bölümlerini başkent olarak kabul etmiyor.

İsrail ile Filistin arasındaki barış görüşmeleri, İsrail'in "1967 sınırlarını, zorunlu göçe maruz bırakılan Filistinlilerin geri dönüş hakkını ve yeni Yahudi yerleşim birimlerinin inşasına son vermeyi kabul etmemesi" nedeniyle Nisan 2014'te durmuştu.

TRUMP'IN AÇIKLAMASI TÜM DENGELERİ DEĞİŞTİRDİ

ABD Başkanı Donald Trump, 6 Aralık'ta yaptığı açıklamada "Kudüs'ü tek taraflı olarak İsrail'in başkenti olarak kabul ettiğini" ilan etmiş ve Tel Aviv'deki Amerikan büyükelçiliğinin Kudüs'e taşıması noktasında Dışişleri Bakanlığına talimat verdiğini açıklamıştı.

Uluslararası toplumun tepkisini çeken Trump yönetimi, bölgenin kaosa sürükleneceği ve İsrail-Arap ihtilafının daha da çözümsüz hale geleceği uyarılarını göz ardı etmişti.

ABD, BMGK'DE YALNIZ KALDI

18 Aralık'ta Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde (BM) ABD'nin Kudüs kararını geçersiz kılma yaklaşımıyla Mısır'ın gündeme getirdiği tasarı, ABD'nin vetosuna karşın kalan 14 üyenin de desteğini almış ve ABD Kudüs konusunda BM'de yalnız kalmıştı.

YASAL BAĞLAYICILIĞI YOK

BM Genel Kurul'nda 193 ülkenin üçte ikisi lehte oy kullanırsa tasarı kabul edilecek. Genel Kurul'dan çıkacak karar tavsiye niteliği taşıyor ancak yasal bağlayıcılığ bulunmuyor.