İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2022'de geçerli olacak asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında ilk toplantı yapıldı.

Doğrudan 7 milyona yakın çalışanı, dolaylı olarak ise tüm vatandaşları ilgilendiren yeni asgari ücreti belirleme çalışmalarında süreç resmen başladı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ev sahipliğinde yapılan toplantıdaişveren tarafını Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), işçi tarafını ise en fazla üyeye sahip konfederasyon olduğu için Türk-İş temsil ediyor.

"ENFLASYONA KARŞI ÇALIŞANI KORUYACAK ÜCRETİ BELİRLEYECEĞİZ"

Toplantı öncesinde açıklama yapan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, "Türkiye'de yaklaşık 6 milyon civarında işçi var. Emekçilerin aldıkları ücret temel ücret haline gelirse bununla ilgili çalışmalar daha da önem kazanacaktır. Biz enflasyonun ya da ekonomideki dalgalanmanın karşısında çalışanı koruyacak bir asgari ücret belirleyeceğiz" dedi.

Bakan Bilgin toplantı öncesi tüm kesimlerin görüşlerinin alındığı asgari ücrete yönelik anket sonuçlarını da açıkladı. Buna göre işverenlerin asgari ücret beklentisi 3500-3750 lira, çalışanların ise 3750-4000 lira olması gerektiği ifade edildi.

Bilgin'in açıklamalarından satırbaşları şu şekilde:

- Biz enflasyonun ya da ekonomideki dalgalanmaların karşısında emeği koruyacağız, koruyacak bir asgari ücret belirleyeceğiz. Asgari ücretin bir boyutu, teknik olarak ülkenin içinde olduğu enflasyonu, muhtelif düzeylerdeki harcama kalemlerini dikkate alarak asgari ücreti ortalama beklentileri karşılayacak ve toplumda hakkaniyet duygusunu destekleyecek bir oranda belirlenmesidir.

- Bunun için bu çalışmaları etraflıca sürdürdük. Bir araştırma yaptık. Hem iş veren kesimine hem emekçilere ulaşıldı. Akademik kesimin kadronun gerçekleştirdiği bir araştırma bu. Bugün Türkiye ekonomisi üst üste 3 çeyrek büyümeyi gerçekleştiren bir ekonomi. Ekonomi büyürken de küçülürken de sorunlar ortaya çıkabilir. Türk ekonomisi 3 çeyrektir büyüyen bir ekonomi.

- Ekonomi büyürken de küçülürken de sorunlar ortaya çıkabilir, her değişim yeni sorunlar ortaya çıkarabilir. Büyüme sürecinin sorunları da var. Gelişmekte olan ülkelerin ileri sanayi ülkeleri karşısında uzun yıllar nerdeyse 100 yıl az gelişmiş ülke kategorisinde yaşamış Türkiye'yi alalım. Tersine çevirerek, bunu bir gelişime dönüştürerek ilerlemek elbette zordur. Çeşitli sorunlara yol açması elbette beklenen bir şey.

-Buradan mühendisinden işçisine her kategoride çalışan emekçinin katkısı vardır büyümede. Ortaya çıkan sorunları da sosyal politika araçlarıyla çözelim. O sorunları azaltalım, o sorunların toplumda daha büyük sorunlara yol açmasını önlemek bir yana insani gelişmeye katkı yapacak bir düzeyde karşılanmasını sağlayalım. Asgari ücret bu anlamda önem kazanmaktadır.

NAZMİ IRGAT - TÜRKİYE İŞÇİ SENDİKALARI KONFEDERASYONU BAŞKANI

Toplumun geniş bir kesimi yapılacak komisyon toplantısının sonuçlarını umutla beklemektedirler. Alınacak bu karar beklentileri karşılar, hayal kırıklığına yol açmaz, iş barışı ve toplumsal huzuru getirir. 2021 yılı fevkalade bir yıl oldu. 2020'de başlayan salgın hastalık, olumsuzluklar, çalışma yapısı değişiklikleri, uzaktan çalışma, evden çalışma, kısa çalışma, ücretsiz izin gibi uygulamaları içinde oldular. Bu insanların ücret ve gelirleri büyük kayba uğradı. Enflasyon süreci başladı. Artarak devam eden enflasyonla birlikte milli paramız değer kaybetti, alım gücü düştü. Maalesef ülkedeki insanlar sendikal örgütlenme hakkını kullanamadığı için asgari ücreti kabul ederek işlerini korumakla karşı karşıyalar.

Dünyada ve ülkemizde ucuz emek üzerine kurgulanmış çalışma sistemi var. Uluslararası rekabeti gidermenin tek yolunu ucuz emekte gördüler, bunun yanlışlığını yaşayarak görüyoruz. İçimizde akademisyen ve ekonomistler de var. İçimizde bulunduğumuz şartlarda asgari ücretle 4 kişilik bir ailenin hayatını idame ettirmesi mümkün değil. Sayın Bakanım sizden umutluyuz. Anketle beraber ortaya çıkıyor ki, bu asgari ücretin dayanılmaz hal aldığı ortaya çıktı. Bu çalışmamızın sağlıklı yol alabilmesi için çok ciddi çalışma yaptırmak durumunda kalıyoruz. Hem işveren hem hükümet ve çalışanlar olarak ortak noktaya gelmiş durumdayız.

Enflasyon üzerindeki artışı işveren de kabul ediyor. Bundan da memnun kalıyoruz. Vergi oranlarının indirilmesi konusunda da mutabıkız. Artık yüzde 20-27'ler çalışanlar için adil bir vergi sistemi olmadığını kabul ediyoruz. En az ücretten vergi alınmasının sonu gelmiş olması lazım. AGİ ile bu durumun çözülebileceğini düşünüyoruz. Çalışanlar elbette ki sosyal devlet anlayışı içinde refah devletine ulaşırlar.

Milyonlarca çalışanın içinde bulunduğu zorluğun borçlanarak ihtiyaç kredileri, kredi kartlarıyla hayatlarını idame ettiriyorlar. Yapılan zamla borçlarını ödeyip ailesiyle birlikte yaşamak için mücadele edecekler. Gıdadaki artışların önüne geçilmesinin zamanı gelmiştir. Türk Lirası'nın değer kaybetmesini üzüntüyle karşılaşıyoruz. Asgari ücretin çalışan ve halkımıza hayırlı olacağını umuyorum.

AKANSEL KOÇ - TİSK GENEL SEKRETERİ

1.5 yılı aşkın süredir Koronavirüs nedeniyle farklı bir dönemden geçiyoruz. Çalışanlarımızın sağlığı ve refahı önce geldi. Bu toplantıların sonucunda tüm taraflar için fayda yaratacak bir kararla sürecimizi tamamlayacağız. Dünyada ve ülkemizdeki sürekli değişen ekonomik dinamiklerin içindeyiz. Ekonomide küresel olarak içinden geçtiğimiz süreçte hükümetimiz tarafından istihdamın korunması ve artırılması için verilen destekler oldukça önemlidir. Ne yazık ki tüm dünyada artan Emtia, ham madde fiyatları ve çip krizi gibi sorunlar birçok sektörümüzü maalesef olumsuz olarak etkiliyor.

Hizmet sektörünün toparlanmamış olması biraz daha zamana ihtiyaç olduğunu gösteriyor. Dünyada ve ülkemizde ilave istihdam yaratmak maalesef zorlaşmaktadır. Ayrıca ülkemizin vergi gelirleri, gerek işverenler üzerindeki haksız rekabette olumsuz etkisi olan kayıt dışı istihdam yüzde 30'lara ulaştı. 9 milyonun üzerindeki kayıt dışı çalışanın devlet üzerinde yarattığı kayıp 150 milyar lira üzerindedir.

Asgari ücret tespitinde istihdamın korunması, yeni istihdamın korunmasına fayda sağlayan asgari ücret teşvikinin 2022 yılında devam etmesine, işveren maliyetlerinin istihdamı artıracak adımlar atılmasını istirham ediyoruz. Ülke olarak birlikte büyüyebilmek esastır. Çalışanlarımızın refahını koruyacak artışa şimdiden evet diyoruz. Ortak fayda sağlayacak her türlü işbirliğine hazırız.

GÖRÜŞMELER BU YIL ERKEN SONUÇLANABİLİR

Taraflar, yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında dört kez toplanıyor. Önceki yıllardan farklı olarak bu yıl hükümet, işçi ve işveren temsilcileri yeni asgari ücretin aralık ayının sonu beklenmeden hızlı şekilde müzakere edilmesi konusunda mutabık. Bu durum, yeni asgari ücretin aralık ayı ortasında belirleneceği görüşünü güçlendiriyor.

ERDOĞAN ASGARİ ÜCRET İÇİN NET KONUŞTU

Konuya ilişkin son noktayı koyan isim Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan oldu. Asgari ücrette çok büyük bir artış olacağını ve konunun uzatılmayacağını söyleyen Erdoğan, "Asgari ücret noktasında bugüne kadar olmuşun çok çok fevkinde bir neticeyi inşallah açıklamış olacağız" dedi.

VERGİ İNDİRİMİ OLACAK MI?

İşçi ve işveren tarafının mutabık olduğu diğer bir konu da vergi indirimi. Her iki taraf, başta asgari ücret olmak üzere tüm ücretler üzerindeki vergilerin kademeli olarak azaltılmasını talep ediyor.

Görüşmeler öncesi TİSK, mevcut istihdamın korunması ve yeni istihdam sağlanması için asgari ücret işveren desteğinin bu yıl da devam etmesinde ısrarlı.

Türk-İş ise yeni asgari ücrete dair talebini kamuoyuyla henüz paylaşmamakla birlikte "insan onuruna yakışır" düzeyde bir asgari ücret istiyor.

ASGARİ ÜCRET NASIL BELİRLENİYOR?

Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor. Komisyon, yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında dört kez toplanıyor. Bakanlıktaki ilk toplantının ardından komisyon, işçi, işveren ev sahipliğindeki toplantıların ardından son toplantısını tekrar bakanlıkta yapıyor.

Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.

ASGARİ ÜCRET NET 2 BİN 825 LİRA

Asgari ücret, halen bekar bir işçi için aylık brüt 3 bin 577 lira 50 kuruş, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 2 bin 825 lira 90 kuruş olarak uygulanıyor.

Apartman görevlileri için ise normal işçilerden farklı olarak gelir ve damga vergileri kesilmediği için net 3 bin 40 lira 87 kuruş olarak hesaplanıyor.

Asgari ücretin işverene toplam maliyeti, bir işçi için 4 bin 203 lira 56 kuruş. Bunun 3 bin 577 lira 50 kuruşu brüt asgari ücret, 554 lira 51 kuruşunu sosyal güvenlik primi, 71 lira 55 kuruşunu işveren işsizlik sigorta fonu oluşturuyor.