Anayasa Komisyonu Başkanı ve AK Parti Milletvekili Mustafa
Şentop, başkanlık sistemi ile ilgili önemli açıklamalarda bulundu.
Habertürk TV'de Sibel Erdem'in sorularını yanıtlayan Şentop, yeni
anayasa metninin 1 hafta 10 gün içinde olgunlaşabileceğini 330'u
bulduğu takdirde de 2017 ilkbaharında referandumun yapılabileceğini
söyledi. Şentop, şunları söyledi:
"AK Parti'nin yeni anayasa ile ilgili çalışması aslında
hazır. Çeşitli değişiklikler yapıldı. Son olarak da 15 Temmuz'dan
sonra 3 parti arasında bir çalışma yapıldı. AK Parti de metnini
gözden geçirmiş oldu. Bir hafta 10 gün içinde bir metin hazırlanmış
olur. AK Parti'nin önerisi başkanlık sistemi idi. Yarı başkanlık ve
partili cumhurbaşkanlığı başkanlık olmadığı takdirde düşünülecek
modellerdi bize göre. Parlamentoda görüşülecek ve 330'un üzerinde
oy alması halinde referanduma sunulacak bir tekliften
bahsediyoruz"
Bahçeli'nin açıklamalarının "Hem siyaseten hem hukuken
mantıklı" olduğunu kaydeden Şentop, darbe girişiminden sonra
tartışmanın gündemde olmadığını belirterek, "15 Temmuz aslında
hükümet sistemi tartışmasının ne kadar haklı olduğunu ortaya koydu.
15 Temmuz sonrası anayasa tartışması bence çok daha önemli hale
geldi" diye konuştu.
Başkanlık sistemi ile ilgili bazı hususların yeniden gözden
geçirilebileceğini söyleyen Şentop, "Parlamenter sistemde yürütme
çift başlı. Bir hükümet bir de cumhurbaşkanlığı var. Başkanlık
sisteminde ise yürütme tek başlı. Başbakanlık ile
cumhurbaşkanlığını birleştirmek suretiyle başkanlık ortaya çıkacak"
dedi.
Başkanlık sisteminde öngörülen başkanın kararname yayımlama
yetkisinin yanlış yorumlandığına dikkat çeken Şentop, "Anayasa var,
kanun var. Kararname kanunların üstünde değil" şeklinde
konuştu.
ABD'deki başkanlık sisteminin dünyadaki en doğru uygulama
olduğunu ancak ABD'den farklılaşan noktalar olabileceğini kaydeden
Şentop, tartışılan "fesih yetkisine" de açıklık getirdi. Şentop,
"Başkana fesih yetkisi verilmiyor. Parlamento ile başkan arasında
diyelim kriz çıkıyor. Mesela bütçeye onay verilmedi. Bütünüyle
anlaşılmadığı dönemde sistemi çözecek bir düzenleme yok. Ancak
seçimlerin yenilenmesini beklemek lazım. Bu krizleri aşacak formül
ABD de tartışılıyor. Bizim önerdiğimiz, sistem kilitlendiği zaman
başkan isterse seçimlerin yenilenmesine karar verebilir. Bu fesih
değil krizi çözecek bir formül" diye konuştu.
"ÜNİTER BAŞKANLIK SİSTEMİ"
Şentop, şöyle devam etti:
Biz üniter başkanlık sunuyoruz. 2012'de verdiğimiz öneri de
budur. Türkiye'de federasyonu savunmanın sosyal ve tarihi temelleri
yok. Başkanlık ile eyalet sistemi birbiriyle ayrılmaz değil. Biz
federasyonu dışlayan, üniter başkanlık sistemi önerdik. Tarihi
şartlar üniterliği zorunlu kılıyor.
"İLK DÖRT MADDEDE DEĞİŞİKLİK YOK"
İlk dört madde ile ilgili olarak yine 24. Dönemdeki
önerimizde ilke bazlı olarak hiçbir değişiklik yok. Sadece 2.
Maddede bazı kelimelerde, 12 Eylül'ün getirdiği, onlarda düzenleme
var. İlk dört maddeyi tartışma konusu haline getirmek doğru
değil.
"REFERANDUM 2017 İLKBAHARINA YETİŞİR"
Şentop, değişiklik metninin 1 hafta 10 gün içinde
olgunlaştırılabileceğini, 330'un yakalanması halinde de 2017
ilkbaharına referandumun yetişebileceğini söyledi.
"BAŞKANLIK SİSTEMİNE EVET DENİRSE..."
Başkanlık sistemine 'Evet' denilmesi halinde nasıl bir yol
izleneceği ile ilgili soruya yanıt veren Şentop, "Önce bir esas
metnin ortaya çıkması lazım, yol haritası belirlenir. 2019'a kadar
beklenebilir. geçici madde ile bir geçiş dönemi olabilir veya bir
seçim olabilir. Bunların hepsi mümkün olan şeyler" dedi.