Lübnan, Hizbullahı bugüne kadar İran’ın en önemli devlet dışı müttefiki ve İslam Cumhuriyeti’nin bölgeye yönelik saldırılarının en önemli başarı öyküsü olmaya devam ediyor.

Lübnan, Hizbullahı bugüne kadar İran'ın en önemli devlet dışı müttefiki ve İslam Cumhuriyeti'nin bölgeye yönelik saldırılarının en önemli başarı öyküsü olmaya devam ediyor. Örgütün İran için önemi zamanla arttı, zira sadece İsrail'e karşı mücadelede ön saflarda yer almakla kalmıyor, aynı zamanda Kudüs Kolordusu'nun diğer yerlerin yanı sıra Seferberlik, eğitim gibi yerlere müttefik göndermesine neredeyse yirmi yıldır yardım ediyor. Suriye, Irak ve Yemen'de olan Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ın öne çıkan konumu, Lübnanlı milislerin Direniş Ekseni'ne liderlik etmede Kudüs Kolordusu'nun küçük ortağı olmasına da katkıda bulundu. Tahran ile Hizbullah'ın karargahının bulunduğu güney Beyrut arasındaki bağlantının ne kadar yakın olduğu, diğer unsurların yanı sıra, kriz zamanlarında bile ikisi arasında hiçbir zaman sağlam temellere dayanan fikir ayrılıkları raporlarının olmaması gerçeğiyle gösteriliyor.

Hizbullah'ın Ekim 2019'dan itibaren baskı altına girmesi, esas olarak Lübnan nüfusunun büyük bir bölümünün onları ve Lübnan siyasetindeki müttefiklerini (kısmen) ülkenin ekonomik krizinden sorumlu tutma eğiliminden kaynaklanıyordu.

Devrim Muhafızları, örgütün 1982'de kurulmasında büyük rol oynadı. Başından beri Tahran'dan silah ve para alan yeni grup için çok sayıda savaşçı yetiştirdiler. Hizbullah, çizgiye sadakatle teşekkür etti ve bilinen hukuk alimi (Fars. velayat-e fakih, Arapça: wilayat al-faqih) kavramını benimseyen İranlı olmayan ilk örgüt oldu. Buna göre, (941 yılında ortadan kaybolan ve ahir zamanın sonunda On iki İmamcı Şia tarafından mesih benzeri bir şahsiyet olarak yeniden beklenen) on ikinci İmam Muhammed el-Mehdi'nin yokluğunda, bir din alimi dinî ve siyasî meseleleri ele alır.

İslam devletinin liderliği Humeyni, 1989'daki ölümüne kadar İran ve Hizbullah'taki en yüksek dini ve siyasi otoriteydi.

Kudüs Kolordusu ve Hizbullah arasındaki iş birliği başından beri yakındı. Soleimani ve Nasrallah, 2000'li yılların ortalarından bu yana Direniş Ekseni'nin önde gelen ikilisini oluşturdu. Nasrallah (d. 1960) örgütün liderliğini 1992 yılında üçüncü Genel Sekreter olarak devralmıştı.

Otoritesi ve itibarı, İsrail askerlerinin Mayıs 2000'de Güney Lübnan'dan çekilmesi ve Hizbullah'ın 2006 savaşındaki atılganlığı ile arttı. Bu başarıları ve hatırı sayılır karizması nedeniyle (hevesli bir konuşmacıdır), Nasrallah 2000'li yıllara en çok konuşulanlardan biri olarak kabul edildi. Ancak 2011'den beri örgütünün Suriye'ye müdahalesi nedeniyle itibarı zedelendi. Zira bu, Hizbullah'ın bugün iddia ettiği gibi sadece İsrail'e 'direnmeye' kararlı olmadığını, aynı zamanda İran'ın Lübnan'da, Suriye'de ve ötesinde düşmanlarıyla ve İran'ın hegemonik politikasının bir aracı haline getirmek için savaşmaya da hazır olduğunu gösteriyor.

Bir yandan Hizbullah'ın İran'a olan olağanüstü bağlılığının ideolojik nedenleri var. Öte yandan, sadece Tahran'ın mali desteğinden kaynaklanmaktadır.

Haziran 2016'da Hasan Nasrallah, halka açık bir şekilde şunları söylediğinde Hizbullah'ın İran'a ne kadar bağımlı olduğunu doğruladı: 'Hizbullah'ın bütçesi, geçimi, giderleri, yiyeceği, içeceği, silahları ve roketleri İran İslam Cumhuriyeti'nden geliyor (...) İran'da para olduğu sürece, bizim de paramız var.'

Tahminlere göre, 2006'dan önce mali transferler genellikle yılda 100 milyon ABD doları civarındaydı. Ancak, İkinci Lübnan Savaşı'ndan hemen sonraki dönemde, İran'ın Hizbullah'ın harap olmuş güney Lübnan'ı yeniden düzenlemesini ve yeniden inşa etmesini sağlamak için İran ödemelerinin bir milyar dolara kadar çıktığı söyleniyor.

İran, 2018'deki yeni ABD yaptırımlarının ve kötüleşen ekonomik durumun baskısı altında görünüşte ödemelerini azalttığında Hizbullah'ın ne kadar bağımlı olduğu ve gösterildiği gösterildi. 2019 boyunca, Hizbullah'ın Lübnan'daki faaliyetlerini önemli ölçüde azaltmak zorunda kaldığına dair artan raporlar vardı. Ancak, Hizbullah ve Tahran'ın güvenlik nedeniyle gerekli gördüğü tüm askeri operasyonlara krizin bu aşamasında devam edildi.

2006'dan itibaren önemli ölçüde artırılan bütçe, Hizbullah'ın savaşçı sayısını da artırmasını sağladı. 2000'lerin başında, silah altında sadece birkaç bin adam vardı. Hizbullah'ın Suriye'ye daha fazla sayıda personel göndermeye başlamasıyla, 2011'den itibaren hızlanan bir eğilim, 2006'dan sonra sayıları keskin bir şekilde arttı. Bugün organizasyonun yaklaşık 20.000'e sahip olduğu tahmin ediliyor.

Bazı haberlere göre, yeni savaşçılardan (geleneksel olarak yüksek) dini-ideolojik ve fiziksel taleplerde taviz verdiler.

2011'den itibaren Hizbullah, İran için Araplarla giderek daha önemli bir bağlantı haline geldi. Hizbullah üyelerini komşu ülkeye sadece Esad rejiminin yanında savaşmaları ve Suriyeli milisleri kurup yönetmeleri için göndermedi. 2011'den başlayarak, Irak ve Yemen'e daha fazla personel göndererek, İranlılar ve Araplar arasında giderek daha önemli bir bağlantı haline geldi.