Mayıs 2021’de, Gazze’de yaşanan son şiddet olaylarının hemen ardından İsrail’de yeni bir hükümet göreve başladı. Bu hükümete şüpheyle bakanlar, uzun bir ömür öngörmüyor.

Mayıs 2021'de, Gazze'de yaşanan son şiddet olaylarının hemen ardından İsrail'de yeni bir hükümet göreve başladı. Bu hükümete şüpheyle bakanlar, uzun bir ömür öngörmüyor. Bu, birleştirici unsuru, başlangıçta hükümet olan farklı siyasi çizgilerden oluşan, sekiz partili bir koalisyondur. Amaç burada, uzun vadeli, prömiyeri Benjamin Netanyahu'yu (kalıcı olarak) görevden almaktı. Şimdi bu başarılı olduğuna göre, en azından şimdilik, yüzeysel iç ve dış politika zorluklarıyla yüzleşmek önemlidir. Politik olarak sakin denizlere ihtiyaç duyulduğu yerde, son derece zayıf, hükümetin yalnızca bir oy çoğunluğunu tehlikeye atan ulusal ve bölgesel çatışmalar baş gösteriyor. Lakin hükümetin daha uzun süre dayanabileceğine dair işaretler de var.

Geniş ittifak

Seçimden önce, olası bir hükümetin (Bennett'in), Jamina'sının oylarına bağlı olacağı açıktı. Bu yüzden her seçeneği sonuna kadar açık tuttu. Jamina'sı, Knesset'teki 120 sandalyeden sadece yedisini kazandı, ancak ilk iki yıl boyunca Netanyahu karşıtı koalisyona liderlik etti, kendisini bir lider olarak gösterdi. Öte yandan Jair Lapid'in, liberal merkez partisi Yesch Atid ('Bir gelecek var'), 120 sandalyeden 17'si ile yeni koalisyondaki en güçlü fraksiyon oldu. 27 Ağustos 2023'te hükümet ve parlamento, çoğunluğunun zaten karar verdiği gibi, şu anda Dışişleri Bakanı olarak görev yapan Jair Lapid, görevi devralacak. Tek anlaşmaları Benjamin Netanyahu'nun reddi gibi görünen koalisyona, toplam sekiz parti üye olmasıdır. Diğer unsurların yanı sıra, yolsuzluk iddialarına karşı, mahkemede cevap vermesi gerekiyor. Bu, aynı zamanda Jamina dışında, iki sağ partinin yeni hükümete ait olmasının nedenlerinden birisidir. Lieberman 1990'ların sonunda Likud'dan ayrıldı. Esas olarak savunuculuğa odaklanan bir parti kurdu. Eski Sovyetler Birliği'nden hedeflenen (büyük ölçüde laik) göçmenler olup, öte yandan Saar, uzun zamandır Netanyahu'nun güçlü bir iç parti rakibi olarak görülüyordu. Koalisyondai sağ partilere ek olarak ikinci bir merkez parti de yer alıyor. Benny Gantz, Kachol Lavan ('Mavi Beyaz') seçim ittifakı, birçok siyasi gözlemci tarafından ölü ilan edildikten sonra, sekiz sandalye elde edebildi. Kachol Lavan uzun zamandır Likud'un en güçlü rakibi olarak görülüyor. Eylül 2019 seçimlerinde, Netanyahu'dan daha fazla sandalye kazandı. Ancak Gantz onunla bir koalisyona girdikten sonra, kamuoyunun onayı çöktü, ittifakının %3,25 engeline çarpacağından korkmak zorunda kaldı. Sol siyasi yelpazeden, iki parti de koalisyona üye olup, İsrail'in sayısız başbakanını görevlendiren bir zamanların gururlu Avoda ('çalışma'), yeni başkanı Merav Michaeli'nin yönetiminde en azından yedi sandalyeyle saygın bir başarı elde etmeyi başardı. Ancak bu, İsrail'in kuruluş yıllarının, şanlı zamanlarından çok uzak olsa da İsrail, Yeşil Meretz ('Tatkraft'), 1990'larda Awoda liderliğindeki hükümetlerde yer aldı. 'Sol' ekonomi politikasını, çevre politikasını, İsrail'in Batı Şeria'dan çekilmesini ve bir Filistin devletinin kurulmasını savunuyor. Ancak İsrail'deki sol kampın, baskı altında olmasının nedeni tam da bu sebeptendir. Sol partiler, sağcılar tarafından Filistinlilerle barış sürecinin başarısızlığından sorumlu tutuluyor. Bu yüzden, şu anda böyle bir süreci sürdürmek için hiçbir çoğunluk örgütlenemiyor. Muhafazakar, İslami parti Ra'am'ın ('Birleşik Arap Listesi') koalisyona katılımı, gerginliğin artmasının ardından, Mayıs 2021'deki Orta Doğu ihtilafı sırasında bu seçenek neredeyse umutsuz görünüyordu. İçerik Partinin talepleri esasen yasal olarak ayrımcılığa maruz kalmayan, ancak birçok açıdan sosyal açıdan dezavantajlı, İsrailli Arapların ve hepsinden önemlisi, Negev çölündeki Bedevilerin yaşam koşullarının iyileştirilmesiyle sınırlı. Bununla birlikte, parti lideri Mansur Abbas'ın, kendisi için, Bennett-Lapid hükümetini nihai olarak onaylamak için, kişisel nedenler de belirleyici olabilir. İlk olarak, Mayıs 2021'deki Yahudi-Arap ayaklanmalarından sonra, Lod'da yıkılan bir sinagogu ziyaret ettikten sonra, parti içinde eleştirildi.

İsrail Medyasının Düştüğü Haberi

Ra'am için onay değerleri, partinin başka bir yeni seçimde Knesset'e yeniden girmeyi başarıp başaramayacağı belli olmasındandır. Abbas'ın İsrail Arap toplumunda arabuluculuk yapması beklenmiyor. Netanyahu liderliğindeki bir hükümeti destekleme eğiliminde olmasına rağmen, seçmenleri arasında güvenilirliğini kaybetti. Koalisyona ve aradan geçen birkaç aylık ömrüne rağmen, İsrail'deki parçalı parti manzarasının devam ettiği söylenebilir.

Parçalanmış bir toplumda kültürel mücadeleler

Temel etnik (Yahudi veya Arap), dini (laik, geleneksel, ortodoks, ultra-ortodoks) ve çatışmayla ilgili gerilim çizgileri ('şahin'e karşı 'güvercin'), ülkenin siyasi tartışmalarını şekillendiriyor. Avrupa ve Kuzey Amerika, Kuzey Afrika, Körfez bölgesi, Levant, Irak, Suriye, eski Sovyetler Birliği ve hatta Etiyopya'dan, çeşitli göç dalgalarıyla, İsrail'in tarihi bunu zorlaştırıyor. Örneğin, koalisyonun sağ ve sol partileri arasındaki temel anlaşmazlık, Yüksek Mahkemenin İsrail Devletinde hangi rolü oynaması gerektiğidir. Jamina, kesinlikle belirleyici çoğunluklu bir demokrasi anlayışına sahipken, yasal yüksek denetim otoritelerilere çok az önem verir. Buna ek olarak, İsrail'deki siyasi sağ, Yüksek Mahkeme'de savaşılması gereken siyasi solun 'beşinci sütununu' tanıyor. Ayrıca iltica ve göçmenlik politikasının yanı sıra, okul ve Koalisyon içindeki eğitim politikası çatışmaları soldan çok, sağa doğru görünüyor. 120 sandalyeden sadece 61'lik dar çoğunluk, hemen hemen her milletvekilini tek veto aktörü yapıyor. Bu nedenle bireyler için belirli ve müşteri çıkarlarını zorlamak için büyük bir teşvik var. Yakın zamanda Sağlık Bakanı Nitzan Horowitz (Meretz), sığınmacılara sağlık sigortası sağlayacak. Bu, Bennett'in, Jamina'daki sağ kolu ve içişleri bakanı Ayelet Schaked tarafından alenen eleştirildi. Schaked, İsrail'e, yasadışı göç için gereksiz teşvikler yaratmamak gerektiğini söyledi. İsrail restoranlarının, koşer sertifikasyonunun planlanan serbestleştirilmesinde başka bir çatışma baş gösteriyor gibi görünüyor. Şimdiye kadar, hahamlık tarafından restoranlara koşer sertifikaları ('kaşrut') verildi. Liberalleşmenin şimdi, hahamlığın sertifikasyon üzerindeki tekelini kırması ve daha fazla rekabeti sağlaması planlanıyor. Reform, koalisyondaki kesin olarak laik iki parti tarafından yürütülüyor: Yesch Atid ve Israel Beitenu. Muhalefetteki sağ partiler, özellikle Likud, iktidar koalisyonunda yer alan sağ partilere baskı yapıyor. İki nokta özellikle vurgulanmaktadır: bir Arap partisinin ve iki sol partinin katılımı. Çapraz ateşte, her şeyden önce, taktik güç nedeniyle, sağcı bir hükümete ihanet eden Jamina duruyor. Her yerde, 'İsrail Devletinin güvenliğini tehlikeye atan sol hükümetten' söz ediliyor. Aşırı milliyetçi HaZionut HaDatit'in ("Dini Siyonizm") başkanı Bezalel Smotrich, Bennett ve Schaked'e şahsen saldırdı. Onları, siyasi hakka ve ortak davaya ihanet etmekle suçladı. Buna ek olarak, sağcı çoğunluğu, fiilen kimin engellediğinin suçlaması, 'suçlama oyunu' tüm hızıyla devam ediyor. Netanyahu ve Smotrich, Bennett'in doğru olana sahip olduğu efsanesi üzerinde çalışıyor. Tabii bu, Netanyahu'nun aynı zamanda Smotrich yüzünden başarısızlığa uğrayan bir azınlık hükümeti hakkında Ra'am ile müzakere ettiği gerçeğini görmezden geliyor. Bununla birlikte, iki sol partinin ve bir Arap partisinin katılımının siyasi yön değişikliğinin bir ifadesi olduğu yanılsamasına kapılmamak gerekir. İsrail'deki ana akım, açıkça merkezin sağındadır. Ancak Bennett için şovu, siyasi intiharla sonuçlanabilir. İsrail'de dik bir yükseliş ve eşit derecede dik bir düşüş gören ilk politikacı olmayacaktı. En büyük sorunu, iktidardaki küçük ortak olması, güçlü bir başbakan olmak için meclis desteğine sahip olmamasıdır. İsrail vatandaşıyla evli olan Filistinliler, zorunlu olan göçmen yasağı ile yeni bir düzenleme gelene kadar geçerli olmayacaktır. Resmi olarak, bu olağanüstü hal yasası, İkinci İntifada'dan (2000-2005) bu yana, güvenlik durumuna atıfta bulunularak, düzenli olarak genişletildi. Ancak fiili olarak, İsrail'deki demografik çoğunluğu korumaya da hizmet ediyor. Yeni hükümet, yüksek aşılama oranlarına rağmen, hala değişken olan ülkedeki korona durumunun yönetimi ile de ölçülecek. Son dönemde artan vaka sayısıyla nasıl başa çıkılacağı sorusu yer alıyor. Altında Bennet hükümeti, dünyanın ilk Üçüncü Covid güçlendirici aşı ile aşı programı başladı. Hükümet, sağlık sistemine aşırı yüklenmemek veya iş sektörünün taleplerini karşılamak için, sokağa çıkma yasağının zorlu bir yürüyüşüyle ​​karşı karşıya (devamı, bir sonraki köşe yazımda…).