İran'ın İsrail'e misilleme saldırısı sonrasında küresel endişe!

Yunus FİLİZ

14.04.2024 - 13:50 Yayınlanma

14.04.2024 - 13:59 Güncelleme

İran 13 Nisan 2024 Cumartesi akşamı yüzlerce füze ve dronu havaya fırlatarak, sivillerin sığınmaları için uyarı sirenlerini tetikleyerek İsrail'e saldırdı.

İsrail askeri sözcüsüne göre İran'dan en az 300 mermi fırlatıldı ve bunların yüzde 90'ı geri püskürtüldü.

İran, BM Güvenlik Konseyi'ne hitaben yazdığı mektupta İsrail'e füze saldırısı düzenlemesinin nedenlerini açıkladı.

İran'dan yapılan füze atışının, İsrail'in 1 Nisan 2024'te Suriye'nin Şam kentindeki İran temsilciliğine düzenlediği ve çok sayıda kişinin ölümüne yol açan saldırıya yanıt olduğu söylendi.

Buna rağmen İran, Orta Doğu bölgesindeki çatışmayı tırmandırma niyetinde olmadığını söyledi.

Üst düzey İranlı yetkili, yaptığı açıklamada, ”İran'ın dün gece İsrail'e saldırma eyleminin, İsrail'in İran'ın kırmızı sınırlarını ihlal etmesi nedeniyle olduğunu ortaya koydu.”

Ayrıca İsviçre büyükelçiliği aracılığıyla ABD'ye, Orta Doğu bölgesindeki askeri üsler ve varlıklar aracılığıyla saldırgan Siyonist harekete daha fazla katılması halinde bölgedeki askeri üslerinin, varlıklarının ve personelinin güvenliğinin garanti edilmeyeceğini de bildirdi.

Bu açıklamadan sonra Biden’in “İsrail'e İran konusunda desteğimiz olmayacak” ifadesi ise soru işareti…

Bu arada, bir gecede tırmanan İran-İsrail çatışmasına ilişkin bu operasyonun 'hedefine ulaştığını' ifade eden İranlı yetkililer ayrıca dün geceki saldırının sivilleri veya ekonomik hedefleri hedef almadığını, bunun yerine askeri varlıklara, özellikle de Suriye'deki İran konsolosluğuna saldırıyı kolaylaştırmak için kullanılan Hermon Dağı'ndaki üsse odaklandığını ekledi.

İran-İsrail çatışmasının hedef aldığı askeri tesislerin tahrip edildiğini ve devre dışı bırakıldığını belirterek, İran'ın 'on kat daha güçlü' bir saldırı başlatabileceği uyarısında bulundu.

İslam Devrim Muhafızları Ordusu (IRGC) Komutanı Hossein Salami, İsrail'in hava sahasının ABD ve Fransa tarafından korunmasına rağmen onlarca drone ve balistik füzenin çok katmanlı hava savunmasını delebilecek kapasitede olduğunu belirtti. Ona göre İran daha büyük bir saldırı başlatabilir ancak İsrail'in Suriye'deki İran konsolosluğuna saldırırken kullandığı saldırının gücüyle kendisini sınırlayabilir.

Dünya liderleri endişeli!

BM Güvenlik Konseyi'nin toplandığı ve günün ilerleyen saatlerinde acil bir toplantı yapmasının beklendiği Cumartesi-Pazar gecesi İran'ın İsrail'e karşı başlattığı saldırı, dünya çapında endişeye yol açtı ve birçok liderin güçlü kınama çağrılarına yol açtı.

İşte başlıca tepkiler:

Amerika Birleşik Devletleri

ABD Başkanı Joe Biden, X aracılığıyla, ulusal güvenlik ekibinin Beyaz Saray'da yaptığı acil toplantının fotoğrafını yayınlayarak, "İran ve bölgedeki ajanlarından gelen tehditler karşısında İsrail'in güvenliğine olan bağlılığımız sarsılmazdır" dedi.

ABD Savunma Bakanlığı yetkilileri, bölgede konuşlandırılan ABD kuvvetlerinin, İran'ın İsrail'e karşı fırlattığı "düzinelerce" İHA'yı düşürdüğünü söyledi.

Ancak Washington, Netanyahu'ya İran'a yönelik bir karşı saldırıyı desteklemeyeceğini söyledi.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, İran'ın İsrail'e yönelik saldırısının "ciddi şekilde tırmanmasını" "şiddetle" kınadı ve "bu düşmanlıklara derhal son verilmesi" çağrısında bulundu.

Yetkili, "bölgesel ölçekte felaketin gerçek bir felaket riski konusunda derinden endişe duyduğunu" da ekledi.

Rusya

Rusya dışişleri bakanlığı Pazar günü İran ve İsrail'i itidal göstermeye ve krizi siyasi ve diplomatik yollarla çözmeye çağırdı.

Ayrıca BM Güvenlik Konseyi'nin "Batılı üyelerini" "İran konsolosluk misyonuna yönelik saldırıya yeterince yanıt verememekle" suçladı.

“Şu anda Orta Doğu'da potansiyel olarak yeni bir akut krizle karşı karşıyayız. Rusya'nın BM temsilci yardımcısı Dmitry Polyansky Pazar günü yaptığı açıklamada, "Her şey ilgili tarafların bir sonraki adımlarına veya bunların eksikliğine bağlı" dedi.

Çin

Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, bakanlığın internet sitesinde bugün yayınlanan açıklamalarda, Çin'in İran'ın İsrail'e karşı insansız hava araçları ve füzeleri fırlatmasının ardından gerilimin tırmanmasından ciddi şekilde endişe duyduğunu söyledi.

Aynı sözcü, İran'ın füze fırlatmalarıyla ilgili bir soruya yanıt olarak, "Çin, gerilimin daha fazla artmasını önlemek için ilgili tarafları sakin olmaya ve itidalli davranmaya çağırıyor." dedi.

Sözcü, bu gerilim döngüsünün "Gazze'deki savaşın ikincil bir sonucu olduğunu" ve bu çatışmayı yatıştırmanın "birinci öncelik" olduğunu vurguladı

Britanya

İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, "İran rejiminin İsrail'e yönelik pervasız saldırısını mümkün olan en güçlü ifadelerle" kınadı ve "Birleşik Krallık'ın İsrail'in güvenliğini korumaya devam edeceği" güvencesini verdi. "Müttefiklerimizle birlikte, gerilimi önlemek amacıyla durumu istikrara kavuşturmak için acilen çalışıyoruz. Servislerinden yapılan açıklamaya göre, hiç kimse yeni kan dökülmesini görmek istemez" diye ekledi.

İngiliz hükümeti ayrıca, "gerektiğinde" İran'ın saldırısını caydırmak için İngiliz savaş uçaklarını konuşlandırdığını da duyurdu.

Avrupa Birliği Yüksek temsilcisi Joseph Borel, X aracılığıyla yaptığı açıklamada, Avrupa Birliği'nin "İran'ın İsrail'e yönelik kabul edilemez saldırısını güçlü bir şekilde kınadığını" belirterek, bu eylemi "benzeri görülmemiş bir gerilim ve bölgesel güvenliğe yönelik ciddi bir tehdit" olarak gördüğünü söyledi.

Komisyon Başkanı Ursula Von Der Leyen, Platform X'teki bir paylaşımında "İran'ın İsrail'e yönelik pervasız ve haksız saldırısını şiddetle kınıyorum" dedi ve "İran ve vekillerini bu saldırıları derhal durdurmaya" çağırdı.

Fransa

Emmenuel Macron, X kanalındaki bir paylaşımında, "İran'ın İsrail'e karşı başlattığı ve bölgeyi istikrarsızlaştırma tehdidi oluşturan eşi benzeri görülmemiş saldırıyı en güçlü ifadelerle kınıyorum." dedi.

Fransa Dışişleri Bakanı Stephane Cezournet'in X aracılığıyla verdiği ilk tepki, Paris'in İran'ın İsrail'e yönelik saldırısını kınaması ve Tahran'ın "istikrarı bozucu eylemlerini" yeni bir düzeye taşıması oldu

Bu "benzeri görülmemiş bir eylemle" devam etmeye karar vermenin, İslam Cumhuriyeti'nin liderliği "askeri tırmanma riskini üstlendiğini", Fransa'nın "İsrail'in güvenliğine olan bağlılığını tekrar teyit ettiğini ve dayanışmasını garanti ettiğini" belirtti.

Ayrıca Fransa dün gece İsrail'in savunmasına katkıda bulundu.

Almanya

Şansölye Olaf Soltz, X aracılığıyla "İran'ın bu gece İsrail topraklarına düzenlediği hava saldırısı sorumsuz ve haksızdır" dedi ve Tahran'ın bölgeyi "ateşleme" riski taşıdığını ekledi. Bay Soltz, "İsrail'in yanındayız ve müttefiklerimizle daha fazla görüşeceğiz" diye ekledi.

Dışişleri Bakanı Annalena Burbock, "Tüm bölgeyi kaosa sürükleyebilecek saldırıyı mümkün olan en güçlü şekilde kınıyoruz." dedi. Almanya'nın diplomasi başkanı, Berlin'in İsrail ile "tam dayanışma" içinde olduğunu ifade ederek, İran ve müttefiklerinin bu saldırıyı "derhal" durdurması gerektiğini ekledi.

İtalya

Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, X aracılığıyla Roma'nın durumu "dikkatle ve endişeyle" izlediğini söyledi. İtalyan diplomasi başkanı, "(Bakanlar) konseyinin başkanı (Başbakan Giorgia Meloni dahil ) ve Savunma Bakanı (Guido Crocetto) ile konuştum" ve İtalyan hükümetinin "her türlü senaryoyla yüzleşmeye hazır olduğunu" ekledi.

Kanada

Kanada Başbakanı Justin Trudeau, servisleri tarafından yayınlanan bir basın açıklamasında, İsrail ile "dayanışmasını" ifade ederek, "Kanada'nın İran saldırılarını kesin olarak kınadığını" vurguladı. Kendisi, saldırının "İran'ın bölgedeki barış ve istikrarı bir kez daha küçümsediğini" gösterdiğine hükmetti.

Suudi Arabistan

Sünni krallığın dışişleri bakanlığı "tüm tarafları azami itidal göstermeye ve bölgeyi ve halkını savaş tehlikelerinden korumaya" çağırdı.

Riyad'ın "yükselme" konusundaki "endişesini" dile getirerek, BM Güvenlik Konseyi'ni "uluslararası barış ve güvenliğin korunmasına yönelik sorumluluklarını üstlenmeye" çağırdı.

Mısır

Kahire diplomasisi "maksimum itidal" çağrısında bulunarak, "durumu sınırlamak" için "tüm taraflarla doğrudan temas halinde olduğunu" ekleyerek, "çatışmanın bölgeye yayılması tehlikesine" karşı uyarıda bulundu.

Japonya

Japonya, İran'ın İsrail'e karşı misilleme saldırısını şiddetle kınayarak, bunu olayların tırmanması olarak tanımlıyor ve Dışişleri Bakanlığı'nın Tokyo'da yayınladığı bir açıklamada da vurgulandığı gibi durumdan ciddi şekilde endişe duyduğunu söylüyor.

"Bu saldırı Ortadoğu'daki mevcut durumu daha da ağırlaştırıyor. Açıklamada, "Ciddi kaygı duyuyoruz ve bu tırmanışı şiddetle kınıyoruz" denildi.

İspanya

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, İspanya hükümetinin "masum vatandaşların güvenliğini ve refahını tehdit eden her türlü şiddeti kınadığını" söyledi.

Yunanistan

Başbakan Kyriakos Miçotakis, sosyal medyada yaptığı standart haftalık değerlendirmede, İran'ın dün gece İsrail'e yönelik saldırısını Yunan Hükümeti'nin ve bizzat kendisinin açık ve net bir şekilde kınadığını ifade etti.

Kendisi şunu belirtiyor: "Bunlar son derece nahoş ve son derece endişe verici gelişmeler olup, geniş çevremizde ve tabii ki Orta Doğu'da yeni bir alevlenmeyi ateşliyor. KYSEA, duruma ilişkin verileri değerlendirmek ve yeni gerilimi ortadan kaldırmak için her türlü çabaya desteğimizi her şekilde duyurmak üzere öğleden sonra acil bir toplantı yapacaktır.”

Birleşik Arap Emirlikleri

Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Dubai Dışişleri Bakanlığı'nın yaptığı açıklamada, Orta Doğu'da tehlikeli sonuçlardan kaçınmak için mümkün olan en büyük itidal çağrısında bulundu.

BAE ayrıca anlaşmazlıkların diyalog yoluyla çözülmesi ve aynı zamanda mevcut diplomatik kanalların kullanılması çağrısında bulundu.

Şimdi Ne Olacak?

İranlı Tümgeneral Bagheri:

“Operasyon başarıyla tamamlandı.

Biz bu operasyonu tam bir sonuç olarak görüyoruz ve operasyonun devamına yönelik bir düşüncemiz yok.”

İşte o meşhur Gavur dostu İran siyaseti yine sahnede!

İsrail bugüne kadar İran’ın 30 Generalini öldürdü.

İran ise ilk kez karşılık verdiği oyuncak operasyonuyla bir İsrail askerinin bile burnunu kanatmadı!

ABD’li yetkililere göre bu gecenin özeti:

•İran'ın fırlattığı 100'den fazla insansız hava aracı ve füzelerin, balistik füze dahil, neredeyse tamamı havada vuruldu

•Hiçbir seyir füzesi isabet etmedi

•Kayda değer hiçbir şey vurulmadı