Dünya genelinde yerinden edilen kişilerin sayısında rekor bir artış yaşanıyor. Ülke İçinde Yerinden Edilme İzleme Merkezi'nin yayınladığı Ülke İçi Yerinden Edilme Küresel Raporu'na göre, geçen yılın sonunda çatışmalar ve şiddet nedeniyle 68,3 milyon kişi, doğal afetler nedeniyle ise 7,7 milyon kişi ülke içinde yerinden edilmiş durumda.
Rapora göre, ülke içinde yerinden edilen kişilerin yüzde 46’sı Sahara Altı Afrika bölgesinde yer alırken, 2023’te Sudan'da 6 milyon kişi, yaşadığı yerden ayrılmak zorunda kaldı. Sudan'daki bu veri, 2022’de 16,9 milyon kişinin yerlerinden edildiği Ukrayna’dan sonra tek bir ülkede kaydedilen en yüksek sayı oldu. Sudan’da 2023 sonu itibarıyla yerinden edilmiş kişilerin toplam sayısı ise 9,1 milyon oldu. Gazze'de ise 2023’ün son üç ayında 3,4 milyon yerinden edilme yaşandı. Bu veri, yıl boyunca dünya genelinde çatışma nedeniyle ortaya çıkan yerinden edilmelerin yüzde 17’sini oluşturdu.
IDMC Direktörü Aleksandra Bilak, 2023’te yaşadıkları yeri terk etmek zorunda kalan milyonlarca insanın buzdağının sadece görünen yüzü olduğunu ve dünya genelinde daha önce yaşanan veya halen devam etmekte olan çatışmalar nedeniyle on milyonlarca insanın zaten ülke içinde yerinden edilmiş kişi statüsünde olduğunu belirtti. "Geçtiğimiz iki yıl içerisinde çatışma ve şiddet nedeniyle evlerini terk etmek zorunda kalan insan sayısında alarm verici yeni seviyelere ulaştık" diyen Bilak, çatışma ve ardından bıraktığı yıkımın, milyonlarca insanın hayatlarını yeniden inşa etmesini engellediğini ve bu durumun genellikle yıllarca devam ettiğini vurguladı.
Son 5 yıl içerisinde çatışmalar ve şiddet nedeniyle ülke içinde yerinden edilmiş kişi sayısının yüzde 49 oranında (22,6 milyon kişi) arttığı ve en büyük artışların 2022 ve 2023 senelerinde yaşandığı belirtiliyor. Doğal afetlerin de etkisiyle, 2023’te dünya genelinde 26,4 milyon kişi yaşadıkları yerden ayrılmak zorunda kaldı ve bu sayı 7,7 milyon olan ülke içinde yerinden edilmiş kişi statüsünde olanların sayısını artırdı. Rapora göre, Türkiye ve Suriye'de 6 Şubat depremleri nedeniyle 4,7 milyon insan yaşadıkları yerden ayrılmak zorunda kaldı ve bu durum yıl sonunda 822 bin kişiye ulaştı.
