Türkiye genç nüfusuyla Avrupa'nın çok ilerisinde bulunuyor. Ülkemizdeki 13 milyonu bulan genç nüfus, 20 Avrupa ülkesinin bütün nüfusunu geride bırakıyor. Genç nüfusumuzun en büyük sorunlarından birisi, işsizlik. Bunun için önemli tedbirler alınıyor ve teşvikler veriliyor. Genç işçi çalıştırınca prim ve vergiler devlet tarafından karşılanıyor. Kendi işini kuran 29 yaş altı gençlerin de 1 yıl primlerini devlet öderken, 75 bin liraya kadar kazançtan 3 yıl vergi alınmıyor. Gençlerin önemli sorunlarından birisi de staj yapma imkanları. Son yıllarda bu konuda da önemli adımlar atılırken, stajyerlik hem kayıtlı bir çalışma haline getirildi hem de gençlere maaş ödenmesi zorunlu kılındı. Mesleki eğitim kapsamında olan, 10 ve 10'dan fazla çalışanı bulunan işletmelerde öğrencilere staj yaptırılması gerekiyor. Buna göre de çalışan sayısının yüzde 5'i kadar sayıda stajyer bulundurma zorunluluğu var.
ÖDEME ZORUNLU
Stajyerlere ödenecek ücretler, firmadaki çalışan sayısına ve o yıl
geçerli asgari ücrete göre belirleniyor. Stajyerlere asgari geçim
indirimi hariç net asgari ücretin yüzde 30'u kadar maaş ödenmek
zorunda. Bu tutarın üzerinde ödemede sınır yok. Ancak bundan az
maaş verilemiyor. Bu yıl için stajyerlere ödenmesi gereken en az
ücret 548,70 lira oldu. Stajyer ücretinden herhangi bir vergi
kesintisi yapılmıyor.
Stajyerlerin maaşlarının bir bölümünü devlet karşılıyor. Mesleki
eğitim gören veya stajyer öğrencilere ödenebilecek en az ücretin
20'den az çalışanı olan işletmeler için 3'te 2'si, 20 ve üzerinde
çalışanı olan işletmeler için 3'te 1'i devlet tarafından
karşılanıyor. Mesleki eğitim gören veya staj yapan öğrencilerin
ücretlerinin her ayın 10'una kadar banka yoluyla ödenmesi
gerekiyor. 2019 yılı için devlet katkısı çalışan sayısı 20'den az
olan işyerleri için ödenen maaşın 3'te 2'si; 20'den fazla çalışanı
olan işyerlerinde ise maaşın 3'te 1'i kadar olacak. Yani devlet
20'den az çalışanı olan işyerlerinde stajyer başına 365 lira 82
kuruş, 20'den fazla çalışanı olan işyerlerinde stajyer başına 182
lira 91 kuruş ödeme yapacak.
SÜRE 3 YIL UZADI
Katkının ödenmesine ilişkin süre 2018-2019 eğitim yılından itibaren
3 yıl uzatıldı. Mesleki eğitim kapsamındaki işletmelere stajyer
bulundurmadıkları tespit edildiğinde cezai işlem uygulanıyor. 20 ve
daha fazla personel çalıştıranlar, her öğrenci için eğitim
süresince her ay asgari ücretin net tutarının 2/3'ü nispetinde ceza
ödüyor.
EMEKLİLİĞE YANSIMIYOR
MESLEKİ eğitim sırasında yapılan stajlarda iş kazası ve meslek
hastalığı ile hastalık sigorta primleri ödeniyor. Dolayısıyla
emekliliği ilgilendiren uzun vadeli sigorta kollarından prim
yatırılmıyor. Stajda yapılan sigorta emeklilik hesaplamasında
başlangıç kabul edilmediği gibi, stajda geçen süreler de hesaba
dahil edilmiyor.
CUMHURBAŞKANLIĞI KARARI
"MADDE 1- (1) 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim
Kanunu'nun geçici 12'nci Maddesi uyarınca, aday çırak ve çıraklar
ile anılan kanunun 18'inci Maddesi'ne göre işletmelerde mesleki
eğitim gören, staj veya tamamlayıcı eğitime devam eden öğrencilere,
aynı kanunun 25'inci maddesinin birinci fıkrası kapsamında
yapılacak ödemelerin asgari ücretin net tutarının yüzde 30'undan az
olamayacağına dair süre ile işletmelerde mesleki eğitim gören, staj
veya tamamlayıcı eğitime devam eden öğrencilere ödenebilecek en az
ücretin; 20'den az personel çalıştıran işletmeler için 3'te
2'sinin, 20 ve üzerinde personel çalıştıran işletmeler için 3'te
1'inin, 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası
Kanunu'nun 53'üncü maddesinin üçüncü fıkrasının (B) bendinin (h)
alt bendi için ayrılan tutardan devlet katkısı olarak ödenmesine
ilişkin süre, 2018-2019 eğitim ve öğretim yılından itibaren 3
eğitim ve öğretim yılı uzatılmıştır. Kamu kurum ve kuruluşlarına
devlet katkısı ödenmez." (Takvim)
NASIL HESAPLANIYOR?
Stajyere ödenecek ücret: 2.020,40 (asgari ücret) - 191,88 (AGİ) X %
30 = 548,70 TL
Devlet katkısı (20 ve fazla personel): 548,70 X 1/3 = 182,91 TL
Devlet katkısı (20'den az personel): 548,70 X 2/3 = 365,82 TL