Sosyal güvenlik mevzuatına göre eşini kaybeden erkek ya da kadın
belli şartlarda dul maaşı alabiliyor. Dul maaşında ölen eşin
sigortalılık süresi uygunsa yaşayan eşin geliri olup olmadığına
bakılmadan aylık bağlanıyor. Yetim kalan kız çocuklarına
evlenmedikleri ve çalışmadıkları sürece, erkek çocuklara da öğrenci
oldukları sürece (25 yaşa kadar) maaş ödeniyor.
HEM BABADAN HEM EŞTEN
Ancak en çok merak edilen konu hem ölen baadan yetim maaşı hem de
ölen eşten dul maaşının birlikte alınıp alınamayacağı. Mevzuatta
karmaşık olduğu için kafalar karışıyor. Öncelikle söyleyelim,
kocası ölen bir kadının çift maaş alma hakkı var. Kocası ölen bir
kadın eğer emekli ise hem kendi emekli maaşını hem de kocasından
kalan maaşı (çift maaş) alabiliyor.
BELLİ DURUMLARDA KESİLİYOR
Dul kadın çalışırken, hem kocasından hem de sigortalı olarak
çalıştığı yerden maaş alabilir ve emekli da olabilir. Kız çocuk
çalışmıyorsa, ölen anne-babasından aylık alıyor. Çalışmaya
başlarsa, SSK, Bağkur’dan bağlanan aylık kesiliyor. Emekli
Sandığı’ndan bağlanan aylık ise kız çocuğu SSK’lı ya da Bağkur’lu
çalışıyorsa, kesilmiyor. Ancak memur olursa kesiliyor.
1 EKİM 2008'DE KALKTI
Şu anda yetim kız çocuğunun ölen anne ve babasından iki maaş alma
hakkı var. Yüksek olanın tümü, diğerinin yarısı veriliyor.
Evlenince maaş kesiliyor. 1 Ekim 2008’den önce, dul kalan ve
çalışmayan kadına kurumlar (SSK, Bağkur, Emekli Sandığı) farklı
olmak şartıyla, hem kocadan hem babadan aylık veriliyordu. Ancak 1
Ekim 2008’den sonra bu çift maaş kalktı.
DAVA AÇAN KAZANABİLİR
6. Ağustos 2008’de devlet kız çocuklarına yetim aylığı
bağlanabilmesi için SSK, Bağkur ve Emekli Sandığı kapsamından gelir
veya aylık almama şartı getirdi. Ancak bu tarihten sonra Yargıtay
SSK’lı olan eş veya babadan birinin 06.08.2003 öncesi ölmüş olması
halinde, SGK’dan çift aylık alınabileceğine karar verdi.
Kız çocuğuna SSK, Bağkur ve Emekli Sandığı aylık almama şartı 2 Ağustos 2003’te Bağkur’lu eşi ve babası olan kız çocukları için de getirilmişti. Yarıtay’ın kararına göre bu tarihten önce hem ölen kocası hem de ölen babası Bağkur’lu olanların da çift maaş hakkı var. Hukukçular bu karara göre dava açılabileceğini belirtiyor.