Mısır’ın kuzey kıyısında, Alexandria yakınlarındaki Kom el-Nugus kazılarında keşfedilen yeni kalıntılar, tarihi bilgileri alt üst edecek türden... Fransız bilim insanları, bu alanda Ptolemaioslar dönemine ait yerleşim beklerken 18. Hanedan dönemine uzanan Akhenaton ve Tutankhamun gibi isimlerle ilişkili izler taşıyan görkemli bir antik şehir ortaya çıkardı.

3 bin yıl boyunca gizli kalmış bir şehir

Kazı çalışmaları, Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi’nden (CNRS) Sylvain Dhennin liderliğinde yürütüldü. Kom el-Nugus, bugüne dek yalnızca Helenistik yerleşim olarak kabul ediliyordu. Ancak bulunan seramikler, tapınak kalıntıları, şapel taşları ve sokak düzeni, bölgenin Yeni Krallık döneminde yaklaşık MÖ 1500–1069 yılları arasında aktif şekilde kullanıldığını ortaya koydu.

Şehrin sahip olduğu geniş altyapı, düzenli sokaklar ve kanalizasyon sistemi burada yalnızca geçici bir kamp değil, uzun süreli ve planlı bir yerleşim olduğunu neredeyse ispat etmiş oldu. Bazı uzmanlara göre bu alan, askeri bir üs ya da mevsimsel yönetim merkezi olarak da işlev görmüş olabilir.

Meritaten’in ismini taşıyan amphora

Kazılar sırasında bulunan en dikkat çekici eserlerden biri ise Prenses Meritaten’in ismini taşıyan bir amphora mührü oldu. Bu mühür, Akhenaton’un kızı ve Tutankhamun’un üvey kardeşi olan Meritaten’in bölgede etkili olabileceği yönünde önemli bir ipucu sunuyor.

Bilim insanlarına göre bu amphora, bölgede bir şarap üretim tesisinin varlığına işaret ediyor olabilir. Meritaten’in isminin “Aten’in sevgilisi” anlamına gelmesi, babası Akhenaton’un güneş tanrısı Aten’e olan bağlılığını da bu ticari faaliyetle ilişkilendiriyor.

Antik çağın en nadide bronz eserlerinden biri... Tarihin kayıp hazinesi Türkiye'ye dönüyor Antik çağın en nadide bronz eserlerinden biri... Tarihin kayıp hazinesi Türkiye'ye dönüyor

Ramesses II izleri de bulundu

Yerleşimde yalnızca Akhenaton dönemine değil Mısır tarihinin bir başka büyük figürü olan Ramesses II dönemine ait izler de bulundu. 19. Hanedan’a ait olduğu düşünülen bir tapınağın kalıntılarına ulaşan ekip, yapı taşları ve giriş yolunun bir kısmını ortaya çıkardı. Bu da Kom el-Nugus’un yalnızca dini değil, aynı zamanda stratejik bir öneme de sahip olduğunu düşündürüyor.

Şehir halen isimsiz

Her ne kadar bu gelişmiş şehir hakkında çok sayıda bulgu elde edilmiş olsa da henüz antik yerleşimin adı belirlenebilmiş değil. Ancak yerleşimin batısındaki Helenistik nekropol ve doğusundaki at nalı şeklindeki tepecik, alanın tarihsel önemini daha da artırıyor.

Muhabir: Ali Osman Önder