Türkiye, Eş-Şebab’ın başkent Mogadişu yakınlarında gerçekleştirdiği saldırılar sonrası Somali’deki askeri varlığını bu hafta itibarıyla önemli ölçüde artırdı. Konuya aşina kaynakların verdiği bilgilere göre, Ankara bu adımı ülkedeki kötüleşen güvenlik durumuna karşılık olarak attı.
Son aylarda Eş-Şebab, özellikle Mogadişu’nun güneyindeki köyleri ele geçirerek Somali'nin orta kesimlerinde ilerleme kaydetti. Bu bölgeler, başkenti terör saldırılarından koruyan bir tampon işlevi görüyor.
Bu çerçevede Türkiye, yaklaşık 500 askeri Somali’ye göndererek mevcut askeri personel sayısını neredeyse iki katına çıkardı. Görevlendirilen birlikler, Türk askeri üssü Turksom’un güvenliğinin sağlanması, silahlı insansız hava araçlarının işletilmesi ve Mogadişu limanlarının korunması görevlerini üstleniyor.
İlişkiler 2011’den Bu Yana Gelişiyor
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2011’de Somali’ye gerçekleştirdiği insani yardım ziyaretiyle ülkedeki varlığını artırmaya başlamıştı. İki ülke arasındaki ilişkiler zamanla kapsamlı bir ticari ve güvenlik ortaklığına dönüştü.
Türk şirketleri Mogadişu havalimanı ve limanlarının işletmesini yürütüyor. Ayrıca Türk şirketleri, kara ve denizde enerji arama faaliyetleri gerçekleştiriyor. Bu çalışmalara Türk Deniz Kuvvetleri de destek sağlıyor. Ankara, Somali'nin deniz kaynaklarının korunmasına da katkıda bulunmayı taahhüt etti.
Stratejik Görüşmeler ve Eğitim Faaliyetleri
Mart ayında Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud, Ankara’da Cumhurbaşkanı Erdoğan ile, yalnızca dönemin Somali Savunma Bakanı’nın katıldığı kapalı bir toplantı gerçekleştirdi. Toplantı içeriği açıklanmasa da Türkiye'nin Somali’ye vereceği destek konusundaki beklentiler artmıştı.
Üst düzey bir yetkiliden edinilen bilgilere göre, Türkiye’nin Mogadişu’ya yönelik terörle mücadele desteğini zamanla artırmayı planladığı ancak konuyla ilgili ayrıntıya ulaşılamadı.
Komando ve İHA Destekleri
Bölgesel kaynaklara göre, yaklaşık 300 Türk komandosunun Somali’de Türk tesislerini korumak ve Somali güvenlik güçlerine eğitim vermek üzere görevlendirildiği bildirildi. Ayrıca artan İHA operasyonları için 200 ek personel gönderildi.
Bölgede daha önce TB2 Bayraktar İHA’ları kullanılırken, Türkiye kısa süre önce iki adet Akıncı İHA’yı da Somali’ye sevk etti. Yüksek irtifalarda uzun süre görev yapabilen Akıncı’lar, gelişmiş gece görüş sistemleri ve 24 saat kesintisiz operasyon kabiliyetleri sayesinde Eş-Şebab’a karşı mücadelede avantaj sağlıyor.
Middler east Ye'da yer alan bir haberde bir kaynağın, “Akıncı İHA’lar, gece saatlerinde hareket eden Eş-Şebab unsurlarına karşı özellikle etkili,” sözlerine yer veriliyor.
Kara Harekâtı Şu Aşamada Gündemde Değil
Bölgesel kaynaklar, Türkiye'nin şu aşamada Eş-Şebab’a yönelik doğrudan bir kara harekâtı planlamadığını, bunun için TBMM^den resmi bir onay gerektiğini belirtti. Kaynaklar, Türk askerlerinin yalnızca tesis güvenliği, eğitim ve danışmanlık amacıyla Somali’de bulunduğunu, yalnızca meşru müdafaa durumunda çatışmaya girdiklerini ifade etti.
Farklı bir kaynağa göre ise, Somali hava sahasının ABD Afrika Komutanlığı (Africom) kontrolünde olduğu, bu nedenle Türk hava operasyonlarının ABD ordusuyla koordinasyon içinde yürütüldüğünü söyledi. “ABD ordusu zaman zaman hedefleme operasyonlarında bizden destek talep ediyor,” ifadelerini kullandı.
Ekipman ve Eğitim Desteği Sürüyor
Bazı haberlerde Ankara’nın Somali’ye T-129 taarruz helikopterleri gönderdiği iddia edilse de, Somali kaynakları pilotların hâlen Türkiye’de eğitim gördüğünü belirtti. Eğitim sürecinin önümüzdeki iki ay içinde tamamlanması, yıl sonuna kadar Somali ordusunun helikopterleri kullanabilmesi bekleniyor.
Ankara ayrıca, Türkiye’de (Isparta ve İzmir’de) eğitim alan Somali askerlerini Somali’ye göndermeyi sürdürüyor. Bu hafta içinde Katarlı uçaklar Mogadişu’ya ek mühimmat sevkiyatı gerçekleştirdi.
Bölgesel kaynaklar, Türkiye’nin ilerleyen dönemde daha fazla İHA konuşlandırması ve gerektiğinde topçu desteği sağlamasının beklendiğini aktardı.
