ABD Başkanı Donald Trump’ın, başkent Washington DC’nin federal hükümet tarafından devralınması gerektiği yönündeki açıklamaları, bölgenin özerklik yapısını yeniden gündeme getirdi. Eyalet statüsüne sahip olmayan Washington DC, 1973’ten bu yana kendi yasalarını yapma yetkisine sahip olsa da ABD Kongresi'nin denetiminde kalmaya devam ediyor.
Washington DC'nin Sınırlı Özerkliği
Başkent Washington DC, "Columbia Bölgesi İç Yönetim Yasası" (District of Columbia Home Rule Act) sayesinde, 1973 yılında kendi yerel yönetimini oluşturma hakkı kazandı. Ancak bu yasa, Washington DC’ye tam bağımsızlık getirmedi.
ABD Kongresi, başkentin çıkardığı yasaları gözden geçirme, veto etme ve bütçesini kontrol etme hakkına sahip. Bu durum, Washington DC'nin diğer eyaletler gibi tam anlamıyla özerk bir yönetime sahip olmasını engelliyor.
Washington DC Neden Eyalet Statüsüne Sahip Değil?
Washington DC, ABD Anayasası’nın 1. Maddesi, 8. Bölümü, 17. Hükmü gereğince federal hükümetin tarafsızlığını korumak amacıyla herhangi bir eyalete bağlı değil.
Bu nedenle Washington DC sakinleri:
Federal vergilerini ödemelerine rağmen, ABD Senatosu'nda temsil edilme hakkına sahip değil.
Temsilciler Meclisi'nde sadece yasa tasarıları sunabilen ancak oy kullanma yetkisi olmayan bir temsilcileri bulunuyor.
Özellikle Sivil Haklar Hareketi aktivistleri, Washington DC’nin yerel yönetim hakkına sahip olmamasını "ırksal ve siyasi dışlanma" örneği olarak değerlendirdi. Bu baskılar sonucunda, ABD Başkanı Richard Nixon 1973’te Washington DC’ye sınırlı özerklik tanıyan yasayı imzaladı.
Washington DC'nin Yerel Yönetim Yapısı
Yasanın ardından kurulan Columbia Bölgesi Konseyi, başkentin yasama organı olarak faaliyet göstermeye başladı. 13 üyeden oluşan konseyde, seçimle gelen bir başkan, 4 genel üye ve bölgenin 8 mahallesinden temsilciler yer alıyor.
Trump:
“Washington DC’yi Federal Hükümet Devralmalı”
Donald Trump, başkanlığı döneminde Washington DC’nin eyalet statüsü kazanmasına kesin şekilde karşı çıktığını belirtti. 2020’de Fox News’a verdiği demeçte, başkentin eyalet olması durumunda Kongre’deki güç dengesinin Demokratlar lehine değişeceğini savundu. Trump:
"DC asla bir eyalet olamayacak. 2 Demokrat Senatör ve 5 de Kongre üyesi daha mı kazanmalarını istiyoruz? Bu asla olmayacak." ifadeleriyle konuyu net bir şekilde reddetti.
Ancak Trump sadece eyalet statüsüne karşı çıkmakla kalmadı, Washington DC’nin tamamen federal yönetim altına alınması gerektiğini de savundu.
Trump’a göre, başkentteki suç oranı ve evsiz sayısı oldukça fazla.
Belediye Başkanı Muriel Bowser’ın yönetimini başarısız bulduğunu belirten Trump, federal hükümetin Washington DC'yi devralması gerektiğini söyledi.
"Washington DC’yi devralmalıyız, güvenli hale getirmeliyiz. İnsanlar öldürülüyor. Harika bir polis departmanı var ama doğru kullanılmıyor."
Trump Daha Önce de Washington DC'nin Özerkliğini Sınırladı
Trump, başkanlığı döneminde Washington DC’nin sınırlı özerkliğini daha da kısıtlayan adımlar attı.
Örneğin:
Haziran 2020'de George Floyd protestoları sırasında, belediye başkanının izni olmadan Washington DC’ye federal kolluk kuvvetleri ve askeri polis konuşlandırdı.
Belediye yönetiminin yetkisini aşarak, bölgeye doğrudan federal müdahalede bulundu.
Washington DC'nin Geleceği Ne Olacak?
Washington DC'nin eyalet olması konusunda uzun yıllardır süren tartışmalar, Demokratlar ve Cumhuriyetçiler arasında siyasi bir mücadeleye dönüşmüş durumda.
Demokratlar, başkentin eyalet statüsü kazanmasını destekliyor
Cumhuriyetçiler ise, federal otoritenin güç kaybına uğrayacağı gerekçesiyle buna karşı çıkıyor.
Önümüzdeki süreçte, Washington DC’nin özerkliğinin korunup korunmayacağı ya da eyalet statüsü kazanıp kazanmayacağı, ABD’nin siyasi gündeminde önemli bir konu olmaya devam edecek.
