Adam daha kendi anadiline hâkim değil, “iyi derecede feşmekan dili biliyorum” diyor. Bu kafayla ancak Lâleli esnaf çocukları gibi on dil konuşur ama hiçbirinde orta derece bile olamazsınız. Çarşı-pazar iletişim dilidir o turistlerle herkesten fazla haşır neşir olmakla öğrenilen.

Adam daha kendi anadiline hakim değil, 'iyi derecede feşmekan dili biliyorum' diyor. Bu kafayla ancak Laleli esnaf çocukları gibi on dil konuşur ama hiçbirinde orta derece bile olamazsınız. Çarşı-pazar iletişim dilidir o turistlerle herkesten fazla haşır neşir olmakla öğrenilen.

Yabancı dili merhum Oktay Sinanoğlu'nun tabiriyle 'tarzanca' değil de hakkıyla iyi bilmek için kendi diline hakim olmak da yeterli değildir.

Yabancı dilin kültürü hakkında da bilgi sahibi olmak gerekir. Türkiye'yi ziyaret eden bir turistin 'Türkçe'yi iyi bilirim' dediğini, fakat Süleymaniye ile Edirne'deki Selimiye Camii'ni karıştırdığını veya ikisinden de bihaber olduğunu düşünün. Bu adam iyi derecede Türkçe bilmiyordur.

Bir ara sayın cumhurbaşkanının Akdeniz'i telafuz ederken konuklarına 'Mediterranean Sea' yerine 'White Sea' (Beyaz Deniz) dediğini rivayet etmişlerdi. Bu doğruysa gaftır. Zira millî duygularla da olsa beynelmilel (uluslararası) bir deniz için Türkçeleştirilmiş ismini kullanamazsınız...

Fakat sayın CB bunu Marmara Denizi için yapmış olsaydı yalnızca takdire şayan bir iş yapmış olurdu. Zira Marmara Denizinin tamamı bizimdir ve bizim isimlendirdiğimiz şekliyle beynelmilel kullanımda olmalıdır.

Millî hüviyetli şeyleri özgün ismiyle kullanmak gerekir. İngilizce beynelmilel dildir teranesine kanarak ingilizce veya Fransızca kullanmak hem çok yanlış hem de haysiyetsiz bir ezikliktir...

Dünya hava yoları arasında en iyilerden olan millî (!) Türk Hava Yolları'nın uçakları üzerinde hála 'Turkish Airlines' yazmakta ise kahrolmalıyız...

* * *

Lisán biliyorsunuz hem de çok iyi derecede öyle mi? Sakın bu bilginiz de 'White Sea' işi gibi olmasın? Mesela biri size Dünya Silahlı Kuvvetlerinin isimlerini sorsa, veya birinin adı geçse...

Adam şu meşhur «Çekiç Güç» için «Power of Hammer» veya «Power hammer» diyorsa bilin ki cahilin tekidir... Zira «Power hammer» sanayide kullanılan ve hidrolik bir pistonla baskı yapan bir álet iken, ABD'nin «Çekiç Güç»ü, «Provide Comfort» diye adlandırılmıştır.

Hani şu gûya 'Huzuru Temin Harekatı' dedikleri, Körfez Savaşı'ndan sonra, Kuzey Irak'taki Kürtleri merhum Saddam Hüseyin'in saldırılarından korumayı amaçladığı söylenen, fakat Saddam'ı şehid edip Irak'ı işgal ile sonuçlanan harekattan sonra işlevsiz kalan ABD gücünün genel adı…

Dünya silahlı kuvvetlerinden bazıları 'ordusu', 'silahlı kuvvetleri' veya 'millî ordusu' diye adlandırılır: Türk Silahlı Kuvvetleri (Türk Ordusu, Turkish Armed Forces), Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri (Azerbaycan Ordusu, Azerbaijani Armed Forces), Ukrayna Silahlı Kuvvetleri (Armed Forces of Ukraine), Afganistan Millî Ordusu (Afghan National Army), Avustralya Ordusu (Australian Army), Ermenistan Ordusu (Armenian Army) gibi...

Kraliyet orduları, İtalya Kraliyet Ordusu (İtalyanca: Regio Esercito Italiano) ve başkomutanın kraliçe olduğu Birleşik Krallık Silahlı Kuvvetleri, resmi adıyla Majestelerinin Silahlı Kuvvetleri veya Kraliyet Silahlı Kuvvetleri gibi... İngiltere'de yalnızca Kara Kuvvetleri için Britanya Ordusu (British Army) denilir.

Arıcılık, hayvancılık, el sanatları, tarihsel alan konularına girmedik bile...

Demek ki yalnızca bir ecnebi lisánI 'iyi' bilmek için bile birçok konuda kültürlü, fakat önce ana dilinize hakim olmak gerek... Tabi 'tarzanca' ile iktifà etmek istemiyorsanız... 18.01.2020