Genelde insanlar Farisileri hep şii sanır.


Genelde insanlar Farisileri hep şii sanır. Zannederler ki Hz. Ali'ye tabi olanlar hep İranlıdır. Halbuki bu yanlış. Çünkü Hz. Ali'nin ilk Şiası (yani taraftarları) hep Araplardan olmuştur. Hatta onların ilki sahabedendir. 
Hz. Ali'yi destekleyenlerin başında kendi ailesi Abdulmuttalipoğulları ve Haşimoğulları bulunmaktadır. Bunun dışında Ensar, Kurralar, Hz. Osman'a muhalif olanlar, Yemen halkı ve Rebia kabilesidir.
Görüldüğü gibi hz. Ali'yi destekleyenlerin içinde Farisiler yoktur.

Peki İran'ın şiiliği nerden çıktı?
Aslında İranlılar yani Farisiler eskiden süneniydiler. Hatta bir çok sünni alimin İran kökenli olduğu sabittir. Bunlardan meşhur olandan bazıları; Gazali, Ebu Hanife (Türk kökenli olduğu iddiası da var), Cuneyd-i Bağdadi gibi. Ayıca birçok Fars kökenli Sünni devlet adamlarımız da (Nizamülmülk gibi) oldu. Zaten bölge yüzyıllarca Sünnilerin egemenliğinde kaldı. Hatta ilk şii devletlerden olan Fatimiler de bir Arap devletidir. 
Buna karşın ilk İranlı (Farisi) Müslüman devletlerden olan Samanoğulları Sünni'dir ve bu devlet özellikle Karahanlıların Müslüman olmasını (Satuk Buğra Han'ın Müslüman olması) İslamiyet’in Türkler arasında yayılması sağlamıştır. Zaten Türkler İslamiyet’i Farisiler aracılığıyla aldığından dini terminolojilerinde Farsça kelimeler bulunmaktadır, namaz ve abdest gibi.
İran'ı asıl Şiileştiren Safevi Türkleri ve Şah İsmail'dir. Özellikle Şah İsmail döneminde İran sistemli bir şekilde Şiileştirildi. Daha sonra gelen yöneticiler de Osmanlı'ya karşı Şiilik kartını kullanmak ve nüfuz alanın genişletmek için Şiiliği yaydılar ve bugünkü Şii İran ortaya çıktı.
Yani Sünni dünyasını temsil edenler de Türk Osmanlı iken, Şii dünyasını temsil edenlerde Türk Safeviler'dir. Hatta İran Yüzyıllarca Safeviler ve Kaçarlar gibi Türk hanedanları tarafından yönetildiler.
Siyasi çekişmeler, dini bir kisveye büründü ve bugünkü canavarı doğurdu. Şia, Fars aklıyla birleşmeseydi marjinal bir grup olarak kalacaktı. Fars aklı, çok kıvraktı. Birçok Sünni doktrininin de oluşumunda kaynaklık yapmıştı. Birçok ravi de Farisidir. Onların Şiileşmeleri Sünni dünya için büyük bir kayıp olmuştur. Bu İslami ilimlerin durmasına bile zemin hazırlamıştır.
Görüldüğü gibi İran Şiileşmeleri tamamen Safevilerin Osmanlılara karşı izlediği politikanın bir sonucu olmuştur. Safevilerin baskısı ve alimleri cezalandırması, Sünniliği baskı altına olması ile İran Şiiliğin merkezi haline gelmiş oldu.