ABD İSTİHBARATININ BİLDİRDİĞİ VERİLER
ABD istihbaratı hakkında bilgilendirilen iki kongre kaynağına göre Filistinli grup Hamas, İsrail ile savaşının başlangıcından bu yana 10.000 ila 15.000 arasında yeni üye topladı. Bu durum, İran destekli savaşçıların İsrail için kalıcı bir tehdit oluşturabileceğini düşündürüyor.
Kaynaklara göre, aynı dönemde bu sayıya yakın sayıda Hamas savaşçısı İsrail tarafından öldürüldü. Bu durum en son ABD resmi tahminleri tarafından daha önce bildirilmemişti.
Hamas ve İsrail, 15 ay süren ve Gazze Şeridi'nde geniş çaplı bir yıkıma yol açan savaş durumunun ardından pazar günü ateşkes ilan etti. Savaşla birlikte Orta Doğu'daki gerilimde önemli ölçü de artış göstermişti.
ABD istihbarat kurumlarının Biden yönetiminin son haftalarında sunduğu güncellemelerden alınan bilgilere göre, Hamas yeni üyeler kazanmada başarılı oldu. Kaynaklara göre bu üyelerin çoğu genç, eğitimsiz ve basit güvenlik görevlerinde kullanılıyor.
ABD DIŞİŞLERİ BAKANINDAN KONU İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR
14 Ocak'ta dönemin ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Hamas'ın kaybettiği kadar savaşçı topladığını düşündüklerini belirtere, bunun "kalıcı bir isyan ve sonsuz savaş için bir reçete" olduğunu ifade etti. Blinken bu değerlendirme hakkında daha fazla ayrıntı vermedi. İsrail kaynakları, Gazze'deki toplam ölü Hamas savaşçısı sayısını yaklaşık 20.000 olarak tahmin ediyor.
Blinken, "İsrail askeri operasyonlarını tamamlayıp geri çekildiğinde, Hamas militanları yeniden toparlanıyor ve boşluğu dolduracak başka bir şey olmadığı için yeniden ortaya çıkıyor" dedi. Hem İsrail hem de ABD, Hamas'ı terör örgütü olarak tanımlıyor.
HAMAS'TAN KONU İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR
Bir Hamas yetkilisi yorum talebine karşılık, grup içindeki ilgili taraflarla kontrol yaptığını söyledi. Hamas’ın silahlı kanadı sözcüsü Ebu Ubeyde, temmuz ayında yaptığı açıklamada grubun binlerce yeni savaşçı toplaığını belirtmişti.
Ateşkesten bu yana Hamas, İsrail'in Hamas'ı yok etme taahhüdüne rağmen Gazze'de köklü varlığını koruduğunu gösterdi. Hamas yönetimi, güvenlik önlemlerini yeniden uygulamaya koyarak ve İsrail saldırılarıyla büyük ölçüde harabeye dönen bölgenin bazı kısımlarında temel hizmetleri yeniden sağlamaya başladı.
HAMAS'IN SAVAŞTA YAŞADIĞI KAYIPLAR
Savaşın başlangıcından bu yana, ABD’li yetkililer Hamas'ın ne kadar kayıp verdiği konusunda kamuoyuna bir açıklama yapmadı, ancak grubun önemli ölçüde zayıflatıldığını ve muhtemelen binlerce kayıp verdiğini belirtti.
ABD yetkilileri, Hamas’ın 7 Ekim 2023’te İsrail’e düzenlediği ve İsrail verilerine göre 1.200 kişinin öldüğü, 250’den fazla kişinin rehin alındığı saldırıdan bu yana benzer uyarılarda bulunuyor. Filistin sağlık yetkililerine göre, bu saldırıyı takip eden İsrail operasyonlarında 46.000’den fazla kişi öldü. Bu veriler, siviller ve savaşçılar arasında bir ayrım yapmıyor.
ABD İSTİHBARAT DİREKTÖRÜNDEN AÇIKLAMALAR
Mart 2024’teki bir kongre oturumunda dönemin Ulusal İstihbarat Direktörü Avril Haines, Gazze'deki savaşın “terörizm üzerinde nesiller boyu sürecek etkiler” yaratacağını ve bu krizin “dünya genelinde çeşitli aktörler tarafından şiddeti körüklediğini” belirtti.
Hamas hakkında kesin veriler toplamak zor. Gazze'den doğrulanabilir istihbarat bulunmuyor ve grubun işe alım ve eğitim faaliyetleri değişkenlik gösteriyor. ABD resmi verileri, 7 Ekim 2023’ten önce Hamas’ın 20.000 ila 25.000 savaşçıya sahip olduğunu gösteriyor.
İSRAİL'DEN AÇIKLAMALAR
Blinken'in yorumlarıyla ilgili sorulan soruya İsrail’in BM Büyükelçisi Danny Danon, Hamas’ın işe alım çabalarını kabul etmekle birlikte tehdidi küçümseyerek “Hamas’ın gençleri işe aldığını biliyoruz” dedi. “Ama bu gençleri silahlandıracak veya eğitecek imkanları yok.”
ATEŞKESTE SON DURUM VE GAZZE'NİN YÖNETİMİ
Ateşkesten sonra İsrail birlikleri, Gazze içindeki bazı mevzilerinden geri çekilmeye başladı. Ateşkes anlaşmasının ikinci aşaması, çatışmalara kalıcı bir son getirebilir ancak bu aşamanın koşulları hala müzakere edilmekte.
Bir sonraki aşamalarda en zor meselelerden biri, savaş sonrası Gazze’nin yönetimi. Bazı İsrailli yetkililer, Hamas’ın iktidarda kalmasını kabul etmeyeceklerini söylüyor. Hamas ise bu konuda geri adım atmış değil.
Yeni göreve başlayan ABD Başkanı Donald Trump’ın ulusal güvenlik danışmanı Mike Waltz, pazar günü yaptığı açıklamada Hamas’ın Gazze’yi asla yönetemeyeceğini belirtti ve eğer Hamas anlaşmayı bozarsa “Washington, İsrail’in gerekli olanı yapmasını destekleyecek” dedi.