Asya ve Afrika'da yetişen ve her geçen gün dünya mutfağında daha fazla tanınan yam ve plantain, kalsiyum, magnezyum, kalori, demir, çinko, C vitamini, protein ve karbonhidrat açısından zengin besin değerine sahip.
Yetiştirilmesi plantaine göre daha zor olan yam, şubat-nisan ve ağustos-ekim olmak üzere yılın iki sezonunda, plantain ise özellikle ülkenin güneyinde yılın her mevsimi yetiştirilebiliyor.
Yüzyıllardır Afrika'da yetiştirilen yam bitkisinin boyu 1,5 metre, ağırlığı ise 70 kiloya kadar ulaşabiliyor. Sert kabuklarına rağmen pişirildiğinde yumuşayan yam, elektrik altyapısının birçok yerde olmadığı ülkede, 6 aya kadar buzdolabına gerek kalmadan muhafaza edilebiliyor.
Yam bitkisi ve plantain meyvesi mangal, ızgara ve fırında pişirmenin yanı sıra yağda kızartılarak ya da kaynatılarak da tüketilebiliyor. Kurutulup öğütülerek un haline getirilerek de saklanabiliyor.
Bu gıdalar, uygun fiyatıyla da toplumun her kesimi tarafından tüketilebiliyor.
Nijerya'da market ve sokaklarda yam ve plantain cipsine de sıklıkla rastlanıyor.
Nijeryalı Haydar Ali (27), AA muhabirine yaptığı açıklamada, yam ve plantaini kahvaltı, öğlen ve akşam yemeklerinin yanı sıra günün farklı zamanlarında atıştırmalık olarak tükettiklerini söyledi.
Ali, "Plantaini kızartarak pilavın yanında tüketebiliyoruz. Yam ise pişirilip sos ile yenilir ya da pişirildikten sonra ezilerek 'fufu' yapılır." dedi.
Bu gıdaların insan vücudunun gelişmesine yardımcı olduğunu kaydeden Ali, "Yam ve plantain, besin değerleri açısından zengin olduğu gibi kanser, kalp ve yüksek tansiyona da iyi geliyor." şeklinde konuştu.
"Yam ve plantaini her gün tüketiyoruz"
45 yaşındaki ev hanımı Hajja Ömer ise mutfaklarında her zaman yam ve plantainin bulunduğunu aktardı.
Ömer, "Yam ve plantaini her gün tüketiyoruz. Evimde neredeyse haftanın 5 günü plantain bulunur çünkü çocuklarım yağda kızartılmış cips şeklindeki plantaini seviyor." dedi.
Muza benzeyen ancak ondan daha büyük görünümüyle dikkati çeken ve olgunlaştığında kabuğu yeşilden sarıya dönen plantainin tadı patatese benziyor.
Yam ve plantaini tavuk ya da börülce ile de tükettiklerini kaydeden Ömer, "Çocuklarım en çok börülce sosu ile çok sevdiği için öyle yapıyorum. Plantain uzun zaman durduktan sonra sarı haline geliyor o zaman da kızartırız. Sarı olduğu zaman daha lezzetli oluyor." şeklinde konuştu.
