Erzincan'da Tarihi İpek Yolu üzerinde yer alan, günümüze kadar ulaşmış en önemli Urartu şehirlerinden olan 2 bin 900 yıllık Altıntepe Kalesi, bünyesinde barındırdığı tarihi alanda biten kazı çalışmalarının ardından arkeoparka dönüştürülerek turizme kazandırılacak.
Doğu Roma İmparatorluğu'nun da önemli merkezlerinden olan Altıntepe Kalesi, Erzincan il merkezinin 14 kilometre kuzeydoğusunda Üzümlü ilçesinde yer alan yaklaşık 60 metre yüksekliğindeki tepede bulunuyor.
Urartu döneminde inşa edilen ve yapılan kazılarda özellikle milattan önce (M.Ö) 850-590 yıllarına ait yüzlerce tarihi eserin bulunduğu kale ve çevresindeki kalıntıların gün yüzüne çıkarılmasının ardından turizme kazandırılması için çalışmalara başlandı.
Tarihi kalenin bulunduğu alandaki ilk kazı çalışmaları, 1959-1967 yılları arasında Ankara Üniversitesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Tahsin Özgüç başkanlığında gerçekleştirildi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Atatürk Üniversitesi iş birliğiyle 2003 yılında Prof. Dr. Mehmet Karaosmanoğlu tarafından kalede yeniden yapılan kazı çalışmaları 2019 yılında tamamlandı.
"Anadolu'da şimdiye kadar bulunanların en büyüğü ve tek örnek"
Atatürk Üniversitesi Arkeoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mehmet Karaosmanoğlu, AA muhabirine, Altıntepe'nin kazı çalışmalarında bulunan yapıtlarıyla çok önemli bir kale olduğunu söyledi.
Bölgede yaşanan depremler nedeniyle Urartular döneminde taş temel üzerine inşa edilen kerpiç yapıların yıkıldığını anlatan Karaosmanoğlu şöyle konuştu:
"Tabii depremlerin yanı sıra adının Altıntepe olması nedeniyle bu kale çok tahribata uğramış. Kale yapıtları arasında önemli bir yerde olduğunu görebiliyoruz. 2003 yılından itibaren bilimsel kazılara başladık ve birçok kısmını yeniden değerlendirdik. Kaledeki yapıtlar içerisinde yer alan Urartular dönemine ait 'kabul salonu' Anadolu'da şimdiye kadar bulunanların en büyüğü ve tek örnektir. Dört duvarı çok kaliteli bir şekilde işlenmiş tapınak ile bölgenin güney kısmında üç mezar bulunuyor."
Karaosmanoğlu, mezarlarda bulunan taş lahitlerin başka Urartu merkezlerinde bulunmadığını ifade ederek, "Mezarlar içindeki lahitler de Urartulardan kalma tek ve en güzel örnekleridir. Hemen onun yanında bulunan açık hava tapınağı da ayağa kaldırıldı. Bu muhteşem yapı Urartular için neden bu kadar önemli? Merkeze bağlı ve aynı zamanda doğu ve batıyı kontrol eden bir kale olduğunu görebiliyoruz. Bu nedenle de önemli bir kale. Burada bulunan yapılar geçmiş tarihi konusunda bilgi edinilecek önemli eserlerdir." ifadelerini kullandı.
İl Kültür ve Turizm Müdürü Arda Heb ise biten kazı çalışmaları ile bulunan eserlerin Anadolu arkeolojisine katkı sağladığını ve temsil ettiği kültürün önemli örnekleri olarak değerlendirildiğini ifade etti.
Arkeopark projesi bakanlıkça onaylandı
İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü olarak hazırladıkları arkeopark projesinin Kültür ve Turizm Bakanlığınca onaylandığını hatırlatan Heb, şunları kaydetti:
"Projemiz Erzurum Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulundan da geçtikten sonra ihale sürecini tamamladık. Projemiz üç etaptan oluşuyor. İlk etapta kral mezarları ayağı kaldırıldı ve akabinde ise yine dış sınır duvarlarımızın bakımı ile derz boşaltımları yapıldı. Arkeopark dönüşüm projemizin ikinci ve üçüncü ayağında burada yürüyüş yolları, seyir terasları, kafeteryalar yapıp misafirlerimizi ağırlayacağımız alanlar oluşturmak için de çalışmalarımız devam ediyor."
