Türkiye'nin bayrak taşıyan havayolu şirketi THY, zorluklarla
geçen 2016'dan sonra bu yıl yeniden atılıma geçti. Yönetim Kurulu
Başkanı İlker Aycı ile THY'nin gelecek planlarını ve küresel
yatırımlarını konuştuk.
Geçen yıl havacılıkta yaşanan darboğaz sebebiyle 30 uçağı filodan
ayırıp parka çekmek zorunda kalan Aycı yolcu sayısında artış
müjdesi veriyor: "Finansallarımızda yukarı çıkış başladı. Yerde
bekleyen uçağımız kalmadı. Nisan-mayıs iyi gidiyor, Yılsonuna dek
rezervasyonlarda artış gözleniyor. Bu yıl 69 milyon yolcuyu
yakalarız."
Dijitalleşme çağında THY'nin bu alanın getirdiği imkanları
kullanarak kendini farklılaştırmak ve rekabet gücünü artırmak için
oyun planından bahsediyor Aycı: "THY olarak yolcuya doğrudan online
sattığımız bilet, toplamın yüzde 16'sı düzeyinde. 2023'te bu oranı
en az yüzde 40'a çıkarmayı planlıyoruz."
Doğrudan bilet satılan yolcuyu yakından tanıma şansı doğuyor. Bu da
şirkete farklı ürün geliştirme fırsatı sunuyor: "Yolcunun uçuş
sıklığını, nerelere uçtuğunu, beklentilerini daha iyi anlamak
mümkün olabiliyor. Memnuniyet artırıcı hizmet ayrıntıları
oluşturabiliyoruz."
Eskiden bankacılıkta, bankonun öteki tarafında durana "mudi" der ve
onu sadece bir hesap numarası olarak bilirdik. Finans sektörü bu
durumu teknoloji sayesinde dönüştürdü ve bütün müşterilerini ete
kemiğe büründürdü. Şimdi THY bunu, havacılıkta kullanıyor. Aycı'nın
verdiği örnek futboldan geliyor: "Yolcuya hizmette, 'adam adama
markaj' modelini uygulayacağız."
İHRACATÇI THY, HAVAYOLU DÜNYASINDA BÜYÜK OYUNCU HALİNE GELİYOR
Geçen yıl Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Pakistan
seyahatinde Lahor Kalesi bahçesinde, Aycı'nın Pakistan Başbakanı
Navaz Şerif ile Erdoğan arasında sohbet görüntüsü gelmişti dev
ekrana. Sormuştuk: "ne konuştunuz?" diye… Erdoğan, Aycı'yı yanına
çağırıp; "Sayın Şerif'e girdiğimiz uçak koltuğu ihalesini anlat"
demişti; "TSİ Uçak Koltuk Üretim A.Ş. (Assan Hanil'le ortak),
THY'nin Boeing tipi uçaklarına ekonomi koltuğu veriyor. Şirketimiz
Pakistan Hava Yolları'nın filosundaki Boeing 777-300 ER uçaklarının
ekonomi koltukları ihalesine girdi." Aycı: bu 15-20 milyon $'lık
ihalede 3-4 şirketin yarıştığını belirtip "desteğinizi bekliyoruz
efendim" demişti.
Aycı, Pakistan yolunda Cumhurbaşkanı Erdoğan'a konuyu anlatırken,
ihalenin önemini şöyle vurgulamıştı. "İhaleyi kazanırsak, uçak
koltuğu şirketimiz ilk ihracatını gerçekleştirmiş olacak. Yani,
ihracat kapısını açacak." İlker Aycı'yla THY'nin son durumunu,
gelecek planlarını konuşmak üzere buluştuğumuzda mart ayında Hintli
havayolu şirketi Jet Airways'in ihalesini kazandıklarını
hatırlattı: "Galley üreten şirketimiz TCİ, Jet Airways'e 75 adet
uçak içi mutfak satacak. İhalenin büyüklüğü 7-8 milyon $. Bizim
için önemli yanı, ihracat kapısını aralaması. Neticede
iştirakçilerinin ihracatçı olmasını arzuluyor THY üst yönetimi…
Peki, sonuç; "kıl payı kaçırdık." Ancak işin peşi bırakılmıyor.
Bu arada THY Teknik'e bağlı yeni birim kurulduğunu söylüyor İlker
Aycı: "Koltuk ve Kabin Bakım Hizmetleri Başkanlığı kurduk. 250
kişilik ekip, şikâyet beklemeden kabinde iyileştirmeler yapacak."
International Air Transport Association'ın (IATA) bir girişimi söz
konusu: "IATA, dünyada havayolu sektöründe inovasyon sağlayacak,
iyileştirmelere yol açacak start-up'lara destek olmak üzere bir fon
oluşturuyor. Biz de bu fona giriyoruz." THY'nin sadece yolcu
taşıyan bir havayolu şirketi değil, inovasyonu, start-up
girişimleri desteği ve ar-ge faaliyetleriyle kendi eko-sistemini
oluşturan, yöneten küresel organizasyon haline gelme sürecine
girdiğini anlıyorum. Bunun da yolu, IATA'nın paydaşı olarak kanatlı
uygarlığa daha fazla katkı sunmaktan geçiyor…
KARGO CİROSU 2 MİLYAR DOLAR
THY yalnızca yolcu değil, kargo da taşıyor. Üstelik bu alanda kayda değer gelişmeler var. Sonuçta çift haneli büyümeyi yakalamış THY ve bundan son derece mutlu görünüyor: "Kargoda çift haneli büyüyoruz. 2016'da kargo ciromuz 1 milyar doları aştı." Bu alanda hedef, dünyanın ilk 5'ine girmek: "Şu anda havayolu kargo liginde 11-13'üncü sıralardayız. İlk 5'e girince kargo ciromuz 2 milyar dolara ulaşır."
Şeref OĞUZ / SABAH