Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), farklı isimler altında ‘özel’
ödemeler yapıyor. Milyarlarca lirayı bulan bu ödemelerden çoğu kişi
haberdar değil. Para zamanında çekilmeyince hak yanıyor. Bu
hakların bazıları yolluk, cenaze yardımı, çayiz ödemesi, istirahat
parası ve süt parası olarak sıralanıyor. Bunları kim, nasıl alır?
İşte detayları...
YOLLUK ÖDEMESİ
Yol ve gündelik ödemesi sigortalının kendisine ve bakmakla yükümlü
bulunduğu hak sahiplerine yani anne, baba, eş ve çocuklara PTT
aracılığıyla yapılır. Bunun için kişinin tıbbi (organ nakli,
kontorlü, kanser tedavisi, acil gibi haller) ve zorunlu nedenlerle
yerleşim yeri dışında başka bir hastaneye sevki gerekiyor. Başvuru
SGK il müdürlükleri ve sosyal güvenlik merkezlerine yapılıyor.
CENAZE YARDIMI BU YIL 531 TL
Ölen kişi adına 360 günlük sigorta primi yaptırılması bu ödeme için
yeterli. Ölümün gerçekleştiği tarihte kişinin sigortalı olası
gerekmiyor. Telaş ve acıyla unutulan bu ödemede 5 yıllık zamanaşımı
var. Ödenek ise 531 lira. Öncelik eş ve çocukların. Yoksa, ödemeyi
anne-baba ya da kardeş alır. Bir dilekçeyle sosyal güvenlik
merkezlerine başvurmak yeterli.
ÇEYİZ İÇİN 24 MAAŞ
Yetim kalan kız çocuklarına maaş bağlanırken, evlenmeleri durumunda
çeyiz parası ödeniyor. Bu ödenek SSK veya Bağkurlu anne veya
babasının vefatı nedeniyle yetim maaşı alan kız çocuklarına
veriliyor. Kız çocukları evlendiklerinde yetim maaşları kesilir.
Kesilen maaşın 2 yıllık tutarı (24 maaş), kız çocuğuna evlendiğinde
toplu olarak peşin ödeniyor. Başvuru SGK’ya.
İSTİRAHAT PARASI
Çalışırken hastalanan, meslek hastalığına yakalanan, iş kazası
geçiren sigortalıya hastane rapor yazar. Rapor alınan sürelerde
patron maaş ödemez, ödemeyi SGK yapar. Buna iş göremezlik ödeneği
(istirahat) parası denir. Ödeme son 3 aylık kazanca göre yapılır.
En düşük günlük ödeme ayakta tedavide 39.50 TL, yatarak tedavilerde
29.62 TL. Bu parayı Bağkurlu da alır. Ödeme turkiye.gov.tr’den
e-devlet şifresiyle kontrol edilebilir ve PTT’ye yatar.
SÜT PARASI
SGK, halk arasında süt parası olarak bilinen ‘emzirme ödeneği’ de
veriyor. 133 lira olan Bu para için anne veya eşinin SSK veya
Bağkurlu olması ve en az 120 gün prim ödemesinin olması yeterli.
SGK il müdürlüğü veya sosyal güvenlik merkezine 5 yıl içinde
başvuru yapılabilir.
DOĞUM İZNİ PARASI
Doğum öncesi ve sonrası toplam 122 gün izin kullanan anneler,
çalışmadıkları sürenin parasını alabiliyor. Buna doğum izni veya
rapor parası deniyor. Asgari ücretli bir anneye ödenen para 4425
lira. Bu en az tutar. Ödeme PTT ve Ziraat’ten. Bu paranın yatıp
yatmadığını turkiye.gov.tr’den kontrol edebilirsiniz.
TOPLU PARA
Bazı sigortalılar emeklilik için gerekli primi tamamlayamıyor. Bu
kişiler o ana kadar ödedikleri primleri SGK’dan toplu olarak geri
isteyebiliyor. Bunun için SGK’ya dilekçeyle bavşurmak
gerekiyor.