Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından organize edilen Türk Dünyası Meteoroloji Forumu, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli'nin koordinasyonunda, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Azerbaycan Başbakanı Ali Esedov ile Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy'un katılımıyla Bakanlığın Afet Acil Durum Yönetim Merkezi'nde çevrim içi olarak gerçekleştirildi.

Toplantıya, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Özbekistan, Tacikistan ve Türkmenistan'dan temsilciler katılım sağladı.

Bakan Pakdemirli, forumun açılışında yaptığı konuşmada, etkinliğe katılan Türkiye dahil 8 ülkenin meteorolojiden sorumlu bakanlıklarının, acil durum yönetiminden ulaştırmaya, doğal kaynaklardan tarıma kadar oldukça geniş bir yelpazeyi temsil ettiğini söyledi.

Pakdemirli, "Bu da meteorolojinin hayatımızın tüm alanlarıyla bağlantısı olduğunu gösteriyor. Bu sebeple tarihi, coğrafi ve kültürel olarak güçlü bağlarımız olan dost ve kardeş ülkelerle meteoroloji alanında var olan iş birliğini geliştirmek ve kurumsallaştırmak en önemli amaçlarımızdan olmalı." dedi.

Meteoroloji Genel Müdürlüğünün son 19 yılda gözlem sistemlerinden süper bilgisayarlara, veri tabanından Ar-Ge çalışmalarına kadar hemen hemen tüm çalışma alanlarında yaptığı yatırımlarla adeta bir destan yazdığını belirten Pakdemirli, son 3 yılda ise özellikle iklim, zirai meteoroloji ve uluslararası ilişkiler konularında kurumsal gelişime katkıda bulunacak adımlar atıldığını, gerçekleştirilen projelerle Meteorolojinin ülkenin en güvenilir kurumu seçildiğini bildirdi.

Türkiye'nin bu çerçevede sahip olduğu bilgi ve birikimi dost ve kardeş ülkelerle paylaşmaya, bu ülkelerde var olan bilgi birikiminden ve kapasitesinden yararlanmaya hazır olduğunu ifade eden Pakdemirli, şöyle konuştu:

"Tabi bu bilgi birikimini ve başarılarımızı 2000 yılından beri Dünya Meteoroloji Örgütü Bölgesel Eğitim Merkezimiz vasıtasıyla başta bölge ülkeleri olmak üzere tüm dünyayla paylaşıyoruz. Bu kapsamda 150 ülkeden 1700'den fazla uzmanı Bölgesel Eğitim Merkezimiz tarafından düzenlenen etkinlikler kapsamında ağırladık, mesleki gelişimlerine katkıda bulunduk. Üyesi olduğumuz Avrupa Meteoroloji Uyduları İşletme Teşkilatı (EUMETSAT) ile birlikte geliştirdiğimiz Orta Asya İçin Uydu Verisi (SADCA) Projesi ile Türk dünyasından 5 ülkenin kaliteli uydu verilerine erişimine imkan sağladık."

Hacı Bektaş Veli'nin "Bir olalım, iri olalım, diri olalım" sözünü hatırlatan Pakdemirli, "Tabi sözün içerdiği mana çok önemli. Bu vesileyle günümüzde küresel ısınma ve iklim değişikliği gibi hepimizi etkileyen sorunlarla başa çıkma kapasitemizi artırmak, bölgemizin sürdürülebilir kalkınmasına katkıda bulunmak, imkan ve kabiliyetlerimizi paylaşmak için sizlere bir çağrım var. Sizleri meteoroloji alanında da bir olmaya çağırıyorum, iri olmaya çağırıyorum, diri olmaya çağırıyorum, Türk Dünyası Meteoroloji Birliğini kurmaya çağırıyorum." ifadelerini kullandı.

"Meteoroloji alanındaki birikim ve teknolojimizi Türk dünyası ile paylaşmaya hazırız"

Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Türk Dünyası Meteoroloji Forumu kapsamında düzenlenen "Türk Dünyasında Afet Direncini Artırmada Meteorolojik Altyapının Önemi" başlıklı oturumda yaptığı konuşmada da Türkiye'de can ve mal kaybına sebep olan afetlerde meteorolojik kaynaklı afetlerin önemli bir yer tuttuğuna işaret ederek, ülkede özellikle son yıllarda değişen iklim koşullarının da etkisiyle meteorolojik afetlerin oluşum sayıları ve şiddetinde artış görüldüğünü söyledi. Pakdemirli, "Ülkemizin, iklim değişikliğinin ve küresel ısınmanın olumsuz etkilerine en fazla maruz kalacak bölgeler arasında olan Akdeniz Havzası'nda yer alması nedeniyle gelecekte de bu artışların devam edeceğini söyleyebiliriz." diye konuştu.

Pakdemirli, Meteoroloji Genel Müdürlüğü kayıtlarına göre 2020 yılı içinde toplam 984 meteorolojik karakterli afetin rapor edildiğini aktararak sözlerini şöyle sürdürdü:

"En fazla görülen meteorolojik afet 297 olay ile şiddetli yağış veya sel afetidir. İkinci sırada ise 262 olay ile fırtına yer almaktadır. 2020 yılında 223 dolu afeti meydana gelirken, görülen afetler içinde üçüncü sırada yer alıyor. Uzun yıllar dağılımına bakıldığında 2020 yılı içinde meydana gelen meteorolojik afet sayısı 1940-2020 periyodu içindeki en yüksek değer olmuştur.

Meteorolojik karakterli doğal afetlerden kaynaklanan büyük can ve mal kayıpları ve bu afetlerdeki artışın gelecekte de süreceği göz önünde bulundurulduğunda, afetlere hazırlıklı olmanın önemi ortaya çıkmaktadır. Hazırlıklı olmak, afet zararlarının azaltılmasında ve toplumun afetlere karşı direncinin artırılmasında büyük rol oynamaktadır."

Bu kapsamda Genel Müdürlüğün son 3 yılda önemli projeler gerçekleştirdiğine işaret eden Pakdemirli, meteorolojik uyarıların daha kolay anlaşılması amacıyla Avrupa ülkeleri tarafından da kullanılmakta olan renk kodlu uyarılara geçilerek yerli ve milli imkanlarla geliştirilen MeteoUyarı Sistemi'nin devreye alındığını belirtti.

"Rüzgar tahminleri İHA uçuşlarına katkı sağlayacak"

Afet sonrasında, afet bölgelerinde görevli yetkililer ile vatandaşların en kısa sürede bilgilendirilmesi amacıyla "Mobil Gözlem ve Tahmin Merkezi"ni hizmete aldıklarını bildiren Pakdemirli, "Gerekli tüm teçhizatla donatılan Meteoroloji tırı, gerekli olması durumunda afetlerden sonra bölgeye giderek tüm meteorolojik hizmeti sağlayacak kapasitededir. 422 ilçe için uyarı vermekte olan Zirai Don Uyarı Sistemi (ZDUS) ülkemizdeki tüm ilçeleri kapsayacak şekilde güncellenerek çiftçilerimizin hizmetine sunuldu. Tarımsal Hava Tahmini Sistemimizin mobil uygulamasını geliştirdik ve çiftçilerimizin kullanımına sunduk." ifadelerini kullandı.

Pakdemirli, deniz-kara etkisi, bakı-güneş yönü ve vadi-yamaç ilişkilerini hesaplamalara dahil eden ve 30 metreye kadar çözünürlük sunan rüzgar simülasyon programının (WindNinja) entegrasyonu ve kalibrasyon çalışmalarının tamamlandığını belirterek, "Çok yüksek çözünürlüklü rüzgar tahminleri, orman yangınları ile etkin mücadelede en önemli silahlarımızdan biri olmuştur. Bu tahminler, rüzgar enerjisi tahmini, İHA uçuşları, yamaç paraşütü ve sıcak hava balonu gibi havacılık faaliyetlerine de katkı sağlayacaktır." dedi.

Ülkenin meteoroloji alanında katettiği mesafeyi her zaman olduğu gibi bundan sonra da kardeş ülkelerle paylaşmaya hazır olduklarını bildiren Pakdemirli, şu değerlendirmede bulundu:

"İnşallah Türk Dünyası Meteoroloji Birliğinin kurulmasıyla da yerli ve milli kaynaklarla geliştirilen METCAP, MeteoUYARI, Piri Reis, Hezarfen, Orman Yangınları Meteorolojik Erken Uyarı Sistemi ve mobil uygulamalar gibi yazılımların Türk dünyasına sağlanması ve ortak yazılımlar geliştirilmesini sağlayacağız. Bu çalışmalarla birlikte, yerli ve milli imkanlarla üretilmesi çalışmalarını sürdürdüğümüz meteoroloji radarları ile Radyosonde gibi gözlem sistemlerinin Türk dünyasının hizmetine sunulmasını, teknoloji transferi, gözlem sistemlerinin planlanması, kurulumu ve işletilmesi alanlarındaki bilgi ve tecrübelerimizin Türk dünyası ile paylaşılmasını öngörüyoruz. Ayrıca, oluşturulan bilgi birikiminin ve deneyimlerin paylaşılmasına yönelik ortak, süreli bilimsel bir yayın çıkarılması, Dünya Meteoroloji Örgütü Bölgesel Kalibrasyon Merkezi olarak laboratuvarlarımızın Türk dünyasının hizmetine açılması, meteoroloji alanında yapay zeka uygulamaları kapsamında ortak proje yapılması ana çalışmalarımız arasındadır."

Pakdemirli, kuruluş sürecini takip ettikleri Batı Asya Toz Tahmin, Uyarı ve Değerlendirme Merkezi ile ortak zeminde çalışma ve iş birliği kültürünün geliştirilmesini hedeflediklerini bildirerek, "Biz tüm bu birikimlerimizi ve teknolojimizi sizler ile paylaşmaya, ülkeler arası bilgi erişimini kolaylaştırarak bilginin kalitesini ve doğruluğunu artırmaya hazırız. Birbirimiz arasındaki paylaşımların artmasıyla meteoroloji alanında Türk dünyasına daha çok katkı sağlayacağımıza inanıyorum." diye konuştu.

Pakdemirli, konuşmaların ardından foruma katılım sağlayan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ile Azerbaycan Başbakanı Ali Esedov'a plaket takdim etti.