İTİKAF: Bir mescidi şerifte ibadet niyetiyle belirli bir müddet kendisini vakfetmeğe, hapsetmeğe,tahsis etmeğe ve meşgul etmeğe itikaf, bunu yapana da mutekif denir. Seyyidi Şerif Cürcani hz. Tarifat kitabında ; EL-İ'TİKAFU TEFRİĞUL KALBİ AN ŞUĞLİDDÜNYA VE TESLİMÜNNEFSİ İLEL MEVLA (kalbi dünya meşgalelerinden boşaltmaktır ve nefsi Mevlaya teslim etmektir) şeklinde tarif buyurmuştur(Tarifat s.31)

İtikaf kitap ve sünnetle meşru kılınmış olan bir ibadettir.(Nurul-izah:151)
Ramazanı şerifin son on gününde (geceleriyle beraber) itikaf etmek hem sünneti müekkededir.


Çünkü Sevgili Peygamberimiz Medine-i Münevvere ye hicretinden sonra ahirete irtihal buyuruncaya kadar her sene buna devam etmiştir. 'Resulü Ekrem s.a.v.Ramazan ayında on gün itikafa girerdi, vefat ettiği senenin Ramazanında ise yirmi gün itikafa girdi' (Hadisi Şerif-Buhari) Hem de sünneti kifayedir. Çünkü bir beldede Ramazanı şerifin son on gününde hiç kimse itikafa girmezse o belde halkının tamamı mesul olur. Binaenaleyh, mutekif sadece kendi adına değil o beldedeki tüm Müslümanlar namına büyük, ehemmiyetli, gerekli ve faziletli bir görevi yüklenmektedir.

Ehlullahtan Ata hazretleri 'Mutekif, ihtiyacından dolayı büyük bir kapıya müracaat eden ve hacetim karşılanmadıkça bu kapıdan ayrılamam, çünkü gidecek başka kapım yok diyen kimse gibidir' buyurmuştur.İtikaf vazifesini yapanların bulunması sebebiyle muhtemel nice afet ve belaların defi ve nice hayır ve bereketlerin celbi mümkün olur.
'YANİ İTİKÂF, BİR BELDE İÇİN MANEVİ EMNİYET SİGORTASIDIR'

İTİKÂFIN ŞARTLARI:
1-Müslüman olmak
2-Akıl sahibi olmak (buluğ şart değildir)
3-Temiz olmak (cünüp,hayızlı ve nifaslı olmamak)
4-İtikafa niyet etmek (NEVEYTÜL-İTİKAFE ALA SÜNNETİ RASULİLLAH)
5-Ramazanı şerifin son on gününde yapmak (bu şart sünneti müekkede-i kifaye olan itikaf içindir)
6-Mescid veya mescid hükmünde (beş vakit namaz kılınan yer) olan bir mahalde yapmak.(kadınlar, evlerinde yaparlar)

İTİKÂFIN ADABI (MUTEKİFİN GÖREVLERİ) :
1-Mescitlerin efdalini tercih etmek (Hadisi şerife göre RİBAT MAHALLİ'nde 1 namaz diğer yerlerde 2 milyon namaza denk)
2-Hayır konuşmak yoksa susmak (tilaveti,duayı ve nasihatı terk ederek susmak doğru değildir),az konuşmak
3-Temiz ve misk kokulu libas giymek,ecrin ziyadesi için misvak ve taylasan sarık kullanmak ve kaplama mesh yapmak
4-Kuranı Kerim okumak (Hatim yapmak)
5-Dua ve ilticaya, tevbe ve istiğfara ağırlık vermek
6-Nafilelerle takviye etmek (tesbih,teheccüd,evvabin,duha ve hacet namazlarını bolca kılmak)
7-Ehlisünnet akaidi ve İslam fıkhından meseleler öğrenerek ilimle meşgul olmak
8-Kalbini masivadan boşaltarak ihlaslı amellerle yoğunlaşmak (zikri kalbi ve rabıta).
9-Mahlûkatın en günahkar ve fena kişisi olarak kendisini görmek
10-İslam topluluğunun selameti ve din hizmetlerinin terakkisi için samimi olarak (gözyaşıyla) dualar etmek
11-Kuran-ı Kerim okurken Fatiha ile başlayıp Fatiha ile bitirmek
12-Dünya işlerini ve kelamını terk etmek (adeta erbeıyn çıkaran gibi olmak)

İTİKAFI BOZMAYANLAR VE BOZANLAR :
1-Mutekifin şer-i bir hacet için (mesela Cuma namazı kılmak gibi),tabii bir hacet için (defi hacet, abdest almak,gusletmek gibi) veya zaruri bir hacet için (mesela deprem,yangın gibi) sebeplerle mescitten çıkması itikafa zarar vermez.Mazeretsiz olarak mescitten çıkarsa itikaf sona erer.Müftabih kavle göre bozduğu gün kaza edilir (çünkü nafile başlama ile vacip olur)
2-Zevcesiyle münasebet (ister meni gelsin isterse gelmesin) itikafı bozar.

İTİKAF'IN değer ve önemi hakkında Son Devrin Büyük İslam Alimi (Dersiam ve Mürşidi kamil) 'SÜLEYMAN HİLMİ TUNAHAN' Hazretleri şöyle buyurmuştur : 'İTİKAF SÜNNETİ MÜEKKEDE-İ KİFAYEDİR, BİR MEMLEKETTE YAPILMAZSA FELAKETİ UMUMİYE ZUHUR EDER, BELAYI DEFETMEK İÇİN MUHAKKAK YAPILMALI… EVDE YALNIZ KADINLAR İTİKÂF EDEBİLİR' (S.notları sayfa:110) Ve 1940'lı yıllarda Hz. Üstazımız 'İstanbulun nüfüsü 500 bini geçti.Bir itikafçı bulduk bir tane daha bulmamız lazım buyurarar talebelerini mutakif olarak vazifelendirmişlerdir. Sonunda da 'Bu itikaflar,İstanbulluların tuttuğu oruçların kabulüne vesile oldu' buyurdular

MUTEKİFİN EN BÜYÜK SERMAYESİ:
Cenabı Hakkın bütün gecelerini ihya etsinler muradıyla son on gecede gizlediği ve bin aydan daha hayırlı olduğunu ayetiyle müjdelediği Kadir gecesine mutekifler bi-iznillah isabet ederler.
Çünkü mutekif 'her geceyi Kadir,her gördüğünü Hızır' bilir.Kadir gecesini ihya ve ona isabet etmek ise ne büyük sermayedir.Çünkü bin ay,, seksen üç seneyi aşan koca bir ömürdür ki Hz. Allah bu ümmeti merhumeye bu büyük kazancı (bir geceyi bir ömre bedel kılarak) lütuf ve ihsan eylemiştir.

BİR HADİSİ ŞERİF İLE MEVZUMUZU TAMAMLAYALIM:
'Ramazan-ı şerifin son on gününde yapılan itikaf,iki hacc ve iki umre (yapmış) gibi (sevap kazandırıcı) dır.