Programda Türkiye ekonomisi için önümüzdeki üç yıla dair hedeflenen makro politikalar, hedef ve gösterge niteliğindeki temel ekonomik büyüklükler yer alacak. Ayrıca çeşitli tedbilerin de açıklanması bekleniyor.
Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, 2018-2020 dönemini kapsayan Orta Vadeli Programın (OVP) ayrıntılarını açıklıyor. Şimşek'in açıklamasından satır başları şöyle:
OVP döneminde küresel büyüme olumlu bir görünüme sahip, program dönemi boyunca IMF'ye göre küresel büyümenin yüzde 3,7 dolayında olması bekleniyor.
Göstergeler büyümenin bir miktar daha hızlanabileceğine işaret ediyor. Küresel büyüme bu yıl hızlanmaya başladı. Euro Bölgesi'nde görülen toparlanma Türkiye için olumlu bir sinyal .
Küresel enflasyonda ılımlı seyir söz konusu. Petrolün 55-60 dolar civarında seyredeceği varsayılıyor.
Aşağı yönlü risklerden ilki Fed'in beklenenden hızlı parasal sıkılaşmaya gitmesidir. OVP dönemi için petrol fiyatının sınırlı artacağı ve 55-60 dolar seviyesinde seyredeceği varsayılmıştır.
KÜRESEL EKONOMİYE YÖNELİK AŞAĞI YÖNLÜ RİSKLER
ABD Merkez Bankası Fed'in beklenenden hızlı faiz artırımına gitmesi. Fed üyeleri bu yılın kalanına dair 1, önümüzdeki yıl ise 3 faiz artışı beklediklerini beklediler. Ancak piyasalar 2 faiz artışını öngörüyor.
Küresel ekonomiye yönelik aşağı yönlü risklerden diğerleri jeopolitik gerginlikler, küresel ticarette korumacılık eğilimleri. Küresel ekonomiye yönelik bir diğer aşağı yönlü risk yüksek borçluluk oranları ve yaşlanan nüfus.
DEAŞ'ın Irak ve Suriye'de çökertilmesi ülkemiz açısından son derece olumlu bir gelişmedir. Küresel düzeyde borçluluk artmakta ve küresel ekonomi üzerinde bir kırılganlık oluşturmaktadır. Yakın dönemde bu risklerin dengeli olduğunu düşünüyoruz ve küresel büyüme ile ilgili şu an itibariyle olumlu bir görünüm söz konusu.
TÜRKİYE EKONOMİSİ
Büyüme performansımız son 15 yılda ciddi bir şekilde arttı. Kişi başına gelir seviyemizi önemli oranlarda iyileştirdik ve Türkiye sınıf atladı. Gelişmiş ülkelerle gelir farkını azalttık.
Yıllık ortalama 910 bin istihdam sağladık, işsizlik oranı arzuladığımız seviyelere inmedi. Uyguladığımız politikalar sonucunda enflasyonda kayda değer düşüş gerçekleşti. Cari açık/GSYH'yi program sonunda yüzde 4'ün altına indirmeyi hedefliyoruz.
Enflasyonda çift haneler görülse de enflasyonda kalıcı düşük seviyelerin yakalanması önceliğimiz arasında... Önümüzdeki dönemde de mali disiplini korumakta kararlıyız.
OVP'NİN TEMEL AMACI
OVP'nin temel amaçları, büyümenin hızlandırılması, istihdamın artırılması ve gelir dağılımının iyileştirilmesidir.
2017-2020 arasında yıllık yüzde 5,5 büyüme hedefliyoruz. Kişi başına milli gelirin program sonunda 13 bin 24 dolara geleceğini tahmin ediyoruz. İşsizlik oranının bu yıl yüzde 10,8, gelecek yıl yüzde 10,5, 2019'da yüzde 9,9s ve 2020'de yüzde 9,6 olmasını öngörüyoruz.
Enflasyonun bu yıl sonunda yüzde 9,5 olacağı öngörülüyor. Enflasyon hedefle uyumlu patikaya gelene kadar para politikasında sıkı duruşun sürmesi beklenmektedir. Cari Açık/GSYH'nin bu yıl yüzde 4,6, gelecek yıl yüzde 4,3 2019'da yüzde 4,1, 2020'de yüzde 3,9 olacağını tahmin ediyoruz. AB tanımlı borç stoku/GSYH'nin program sonunda yüzde 27,5'e gerilemesini bekliyoruz.
ZORUNLU HALLER DIŞINDA KAMULAŞTIRMA YAPILMAYACAK
Kalıcı fiyat istikrarına odaklı para politikası sürdürülecek. Enflasyonda katılığa neden olan yapısal sorunların giderilmesine yönelik çalışmalar sürdürülecek. Gıda enflasyonundaki oynaklığın azaltılmasına yönelik tedbirler alınacak. Kamu harcamalarında etkinlik artırılacak. Kamu yatırımlarında verimlilika artırılacak. Kamu gelirlerinin kalitesi artırılacak. Verimsiz kullanılan veya atıl kamu varlıkları değerlendirilecek.
Kamu mali sisteminin kurumsal yapısı güçlendirilecek. Atıl durumdaki tahsisli taşınmazlar kiralanacak. Zorunlu haller dışında kamulaştırma yapılmayacaktır. Kamu mali sisteminin kurumsal yapısı güçlendirilecek. Çok zorunlu haller dışında kamu hizmet binası yapılmayacak. Faizsiz finansal sistem geliştirilecek.
ÖĞRETMEN AKADEMİSİ KURULACAK
Alacak sigortası yaygınlaştırılacak. Altına dayalı tahvil ve kira sertifikası ihracı gerçekleştirilecek. BES'in kapsamı genişletilecek. Faizsiz finansal sistem geliştirilecek. Cari açığın dengeli sürdürülmesi için ihracatı artıracağız. Turizm stratejimiz yenilenecek. Yenilenebilir enerji kaynaklarının payı artırılacak. Eximbank'ın ödenmiş sermayesi artırılacak. Lojistik hizmetler etkinleştirilecek. Gümrüklerde tek pencere sistemi daha da yaygınlaştırılacak.
Eğitim kalitesinin artırılması için fırsat eşitliği sağlanacak. Eğitim kalitesinin artırılması için öğretmen niteliği artırılacak. Üniversitelerin ihtisaslaşması amacıyla araştırma üniversiteleri ihtisaslaşma programı uygulanacak. Dijital dönüşüm ve teknolojik değişime uyum sağlanacak. İş ve işgücü arasındaki beceri uyumu artırılacak. Kayıt dışı istihdam azaltılacak. Özel politika gerektiren grupların istihdamının artırılması sağlanacak. TÜBİTAK ve enstitüler yeniden yapılandırılacak. Kritik alanlarda yeni araştırma altyapıları oluşturulacak.
TÜRKİYE UZAY AJANSI KURULACAK
Kritik alanlarda yeni araştırma altyapıları oluşturulacak. Özel Ar-Ge ve tasarım merkezlerinin sayısını bine çıkaracağız. Türkiye Uzay Ajansı kurulacak. Yeni teknoloji alanlarında yerel bilgi platformları desteklenecek. Yeni nesil erişim şebekeleri yaygınlaştırılacak. Uydu iletişim kapasitemiz artırılacak. Siber güvenliğe yönelik yasal düzenlemeler tamamlanacak. Büyük OSB'lerde tasarım ve dijital dönüşüm merkezleri kurulacak. İlaç ve tıbbi cihaz, ulaşım araçları, enerji ekipmanları, savunma, bilişim ve haberleşme sistemlerine ağırlık vereceğiz.
ATIL TARIM ARAZİLERİ ÜRETİME KAZANDIRILACAK
Madencilik arama yatırımları artırılacak. Tarımsal destekler yeniden düzenlenecek. Büyük ölçekli tarımsal işletme modeline geçiş desteklenecek. Atıl tarım arazileri üretime kazandırılacak. Su kullanımı etkinleştirilecek. Bürokratin izin, onay ve işlemler elektronik ortama aktarılarak, sürecin hızlandırılması ve kalitesi artırılacak. Yatırım destek ofislerinin kapasitesi güçlendirilecek. ÇED raporları azami iki ay içerisinde sonuçlandırılacak. Yatırım, ticaret ve finansal konularda mahkemelerin ihtisaslaşması sağlanacak. Yeni icra dairesi modeli yaygınlaştırılacak.
YILDIRIM ORANLARI VERDİ
Başbakan Binali Yıldırım, daha önceki açıklamasında 2017, 2018 2019
ve 2020 yıllarında OVP'de büyüme hedefinin yüzde 5,5 olacağını
söylemiş, işsizlik oranının bu yıl için yüzde 10,8, 2018'de yüzde
10,5, 2019'da yüzde 9,9, 2020'de yüzde 9,6 olarak öngörüldüğünü
açıklamıştı.
Yıldırım'ın açıkladığı OVP tahminlerine göre enflasyon 2017'de yüzde 9,5, 2018'de yüzde 7, 2019'da yüzde 6 ve 2020'de yüzde 5 olarak öngörülüyordu.