İşsizliği azaltmak için başlatılan ‘istihdam seferberliği’ kapsamında, işverene çok sayıda teşvik veriliyor. Amaç, ekonomik sıkıntıların yaşandığı bu dönemde hem işçiye hem de işverene katkı sağlayabilmek. Bu desteklerle 2019’da 2.5 milyon kişiye istihdam sağlanması hedefleniyor. Desteklerden en önemlisi ise ‘ücret desteği.’
İLK 3 AY MALİYET YOK
30 Nisan’a kadar alınan her işçinin ilk üç aylık ücreti, vergi ve
SGK primlerini devlet ödemeye devam ediyor. Bu kapsamda kişi başına
aylık 2 bin 21 lira yani asgari ücreti veren devlet ayrıca kişi
başı 1113 lira da prim ve vergiyi ödüyor. İşe alınan bir kişinin
işverene 3 ay hiç maliyeti olmuyor. Devamında ücret dışındaki
destekler 15 aya kadar sürüyor.
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ
Devlet, piyasalardaki ani değişiklikler nedeniyle üretimi ve
faaliyeti zora girene el uzatıyor. Bu kapsamda üretimi kısmen duran
işyerlerinde, işçinin 3 aya kadar ücretini devlet karşılıyor. Buna
‘Kısa Çalışma Ödeneği’ deniyor. Kısa çalışma ödeneği, haftalık
çalışma sürelerini geçici olarak en az üçte bir oranında (15 saat)
azaltan veya faaliyetlerini en az dört hafta durduran işyerlerinde
geçerli.
BAŞVURULAR İŞKUR ARACILIĞIYLA
Kısa Çalışma Ödeneği, İşsizlik Sigortası Fonu kapsamında
sağlanıyor. İşçinin de ödenekten yararlanabilmesi için işverenin
İşkur’a başvurusu gerekiyor. İşçinin, bu ödeneğe hak kazanabilmesi
için, işverence İşkur’a yapılan başvurunun uygun bulunmasının
yanında, kısa çalışmanın başladığı tarihten önceki son 120 gün
kesintisiz çalışmış olması ve son üç yılda adına en az 600 gün prim
bildirilmiş olması gerekiyor. İşçilere bu ödemeler belli bir kurala
göre yapılıyor. İşçi 5 bin lira alıyorsa ödeme aynı oranda olmuyor.
Tutar prime esas kazancın (brüt maaş) 12 aylık ortalamasının yüzde
60’ı ile sınırlı. Asgari ücretlide Damga Vergisi hariç ödeme 1523
lira olacak. Tavan ise asgari ücretin brüt tutarının yüzde 150’si
yani 3808 lira.
İŞTE İSTİHDAMI ARTIRMAK İÇİN SAĞLANAN KATKILAR
İŞBAŞI EĞİTİM: İşkur ile yürütülen işbaşı eğitim
programı kapsamında kursiyere 3 aylık eğitim boyunca aylık 2 bin 21
lira (asgari ücret), imalat ve bilişimden kursiyere 6 ay boyunca 2
bin 21 lira aylık ve teknoloji gibi stratejik alanlarda 9 ay
boyunca eğitim alacak kursiyere de aylık 2 bin 210 lira harçlık
verilecek.
DÜZENLİ ÖDEMEYE İNDİRİM: SGK primlerinin işveren
hissesinin 5 puanlık kısmı devlet tarafından karşılanıyor. Yani
aylık kişi başı destek ücrete göre 128 TL ile 959 TL arasında
değişiyor.
ASGARİ ÜCRET DESTEĞİ: Çalışan sayısı 500’ün
altında olan işletmelere, 12 ay boyunca kişi başına aylık 150 lira,
çalışan sayısı 500’ün üzerinde olan işletmelere ise 12 ay boyunca
kişi başına aylık 101 lira asgari ücret desteği uygulanacak.
2020'YE KADAR PRİM VE VERGİ: Her ilave istihdam
için 12 ay ve 18 ay (kadın, engelli, 18-25 arası erkekler için)
süreyle kişi başına 1113 lira SGK primlerini ve vergiyi devlet
karşılıyor. İmalat ve bilişimde ek istihdamda ise kişi başına aylık
2 bin 712 lira devletten. Yani burada işçi başına sağlanan toplam
destek 13 bin 356 lirayı buluyor. Bu destek 31 Aralık 2020’ye kadar
geçerli.
51 İL VE 2 İLÇEDE: Kalkınmaya öncelikli 51 ilde ve
2 ilçede, sigortalıların SGK primlerine 5 puanlık indirime ilave
olarak 6 puan daha indirim uygulanıyor. Burda da destek miktarı
kişi başına 281 lira ile 1113 lira arasında değişiyor.
NİTELİKLİ İŞGÜCÜ: Oda ve borsalar ile İşkur
aracılığıyla mesleki eğitimler düzenlenecek. İşverenlerin talepleri
doğrultusunda oluşturulacak eğitim programları ile nitelikli işgücü
yetiştirilecek. Burada kursiyere 8 ay boyunca aylık 2 bin 21 lira
verilecek. Toplam destek ise 16 bin 168 lirayı bulacak.