Çalıştığı işten haklı bir nedeni yokken ayrılan işçi, istifa etmiş kabul ediliyor. İstifa durumunda işçi bazı haklarını yitirdiği gibi işverene tazminat ödemek zorunda bile kalabiliyor. Peki işçinin 10 aya kadar geçimini sağlamasına yardımcı olan işsizlik maaşı, istifa durumunda alınabilir mi? En çok merak edilen konulardan biri bu.
İSPATLAMAK GEREKİYOR
Sadece işten atılanlar değil belli şartların oluşması durumunda
istifa edenler de işsizlik maaşından faydalanabilir. Bu konudaki
mevzuat hükmü açık. Ortada haklı bir nedeni yokken istifa eden
işçiye işsizlik maaşı bağlanmıyor. Ama haklı fesihle istifa edenler
ise haklı olduklarını ispatlarsa işsizlik maaşına
başvurabiliyor.
‘HAKLI FESİH’İN KAPSAMI
Eğer işçi-patron arasındaki anlaşmazlık mahkemeye taşınmışsa,
sonucuna göre yine işsizlik maaşı alınabiliyor. Maaşın ödenmemesi,
gerçek ücretin saklanması, mobbing (psikolojik baskı), iyi niyet ve
ahlak kurallarına uyulmaması, sağlık gerekçeleri, işçinin onayı
olmadan fazla mesai yaptırılması, SGK’ya düşük ücretten bildirim
gibi konular haklı fesih kapsamına giriyor.
10 AYA KADAR ÇIKIYOR
İşsizlik maaşı alabilmek için son 3 yıl içinde farklı işyerlerinde
de olsa en az 600 gün prim ödemek gerekiyor. Yine işten ayrılmadan
önceki 120 gün de eksiksiz prim ödenme şartı aranıyor. Maaşın
süresi yatırılan prim gününe göre değişiyor. Buna göre son 3 yılda
600 gün primi olan çalışan 6 ay, 900 gün primi olan 8 ay ve 3 yılın
tamamında yani 1080 gün primi olanlar 10 ay işsizlik maaşı
alabilir. İşsizlik maaşı da çalışırken alınan maaşa göre değişiyor.
Yüksek maaş alan çalışanların işsizlik ücreti de yükseliyor. Fakat
bunun bir sınırı var. Bu sınır brüt asgari ücretin yüzde 80’i
kadar.
SAĞLIKTAN YARARLANIR
İşsizlik maaşı alanların Genel Sağlık Sigortası (GSS) primleri
İşkur tarafından ödeniyor. Kendileri ve bakmakla yükümlü oldukları
çocukları ve eşleri de devlet destekli sağlık hizmetinden
yararlanıyor. Ancak bu süreler emeklilik hesabından sayılmıyor.
İşsizlik maaşı alırken iş bulanlar hemen bunu İşkur’a bildirmek
zorunda. Bildirmeyen tespit durumunda maaşı faiziyle geri öder.