Aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 43 ülke insani Çin'e insan hak ve ihlallerinin fazlasıyla yaşandığı 'Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ne erişim' çağrısı yaptı.
Türkiye'nin de aralarında bulunduğu 43 ülke, Birleşmiş Milletler'de (BM) Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ndeki Uygur Türklerine ve diğer Müslüman azınlıklara baskı ve şiddet uygulamakla suçlanan Çin'e, "BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri ve bağımsız gözlemcilerin bölgeye derhal ve engelsiz ziyaretine izin vermesi" çağrısı yaptı.
BM Genel Kurulunun insan hakları konularını ele alan 3. Komitesi'nde, 43 ülke ortak açıklama yaparak Sincan'daki insan hakları ihlallerinden endişe duyduğunu bildirdi.
Güvenilir raporların 1 milyondan fazla kişinin keyfi gözaltına alındığı "siyasi eğitim" kamplarının varlığına işaret ettiğine dikkat çekilen açıklamada; işkence, insanlık dışı ve aşağılayıcı muamele, zorla kısırlaştırma, cinsel şiddet, çocukların zorla ailelerinden ayrıldığını belgeleyen raporların sayısının da arttığı ifade edildi.
Uygurların ve diğer azınlıkların orantısız şekilde gözetlenmeye devam ettiği kaydedilen açıklamada, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ndeki Uygur Türklerine ve diğer Müslüman azınlıklara baskı ve şiddet uygulamakla suçlanan Çin'e "BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri ve bağımsız gözlemcilerin bölgeye derhal ve engelsiz ziyarete izin vermesi" çağrısında bulunuldu.
Açıklamada, Çin'e uluslararası yükümlülüklerini yerine getirme ve insan haklarına saygı göstermesi çağrısı da yapıldı.
BM ve diğer uluslararası örgütler, kampların incelemeye açılması çağrılarını yinelerken Çin hükûmeti söz konusu suçlamaları reddediyor ve BM yetkililerinin doğrudan bilgi almak amacıyla bölgede serbestçe inceleme yapma talebine müsaade etmiyor.
TÜRKİYE DE İMZA ATTI
2019 ve 2020'de de benzer bir bildiri İngiltere ve Almanya tarafından aynı şekilde kamuoyuna duyurulmuştu. Bu yıl bildiriye Türkiye de imza attı.
İmza atan diğer ülkeler şu şekilde: Arnavutluk, Avustralya, Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Kanada, Hırvatistan, Çekime Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Esvatini, Finlandiya, Almanya, Honduras, İzlanda, İrlanda, İtalya, Japonya, Letonya, Liberya, Lihtenştayn, Litvanya, Lüksemburg, Marshall Adaları, Monaco, Karadağ, Nauru, Hollanda, Yeni Zelanda, Kuzey Makedonya, Norveç, Palau, Polonya, Portekiz, San Marino, Slovakya, Slovenya, İspanya, İsveç, İngiltere ve Fransa.
Öte yandan, Haiti, Port-au-Prince'in Tayvan'ı tanımasıyla Çin ile ilişkileri kötüleştikten sonra bildiriye desteğini geri çekti.
Fransız haber ajansı AFP'nin konuştuğu diplomatik kaynaklara göre İsviçre, geçtiğimiz günlerde ABD ile Çin arasında üst düzey bir toplantıya ev sahipliği yaptığı ve bildiriyi imzalamak yerine bu iki güç arasındaki rolünü önceliklendirmeye karar verdiği için imzasını çekti.
Diplomatlara göre Çin, BM üyelerini bildirileri imzalamaktan vazgeçirmek için her yıl baskısını artırıyor, ülkeleri barış misyonunu yenilememekle tehdit ediyor ya da Çin'de yeni bir büyükelçilik açmalarını engelliyor.
