Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, firmaların geçmiş dönem işlemlerine yönelik sonradan kontrol denetimlerinin ve eşyanın teslimi sonrası gümrük beyannamelerinin ikincil kontrollerinin aralıksız sürdüğü belirtildi.
Açıklamada, bakanlıkça geliştirilen ve ileri analitik teknolojilerin kullanıldığı Sonradan Kontrol Puanlama Sistemi (SKPS) ile dış ticaret yapan firmaların son üç yıllık gümrük işlemlerinin detaylı bir şekilde incelendiği ifade edildi. Sistemin, onlarca risk kriteri kullanarak firmaları analiz ettiği ve "sonradan kontrol denetimine" tabi tutulacak firmaların otomatik olarak skorlandığı bildirildi.
Ayrıca, 18 bölge müdürlüğündeki kontrol şubeleri aracılığıyla son üç yılda tescil edilen gümrük beyannamelerinin ikinci kez kontrol edildiği vurgulandı. Beyannamelerin, yapay zeka destekli sistemler tarafından sürekli tarandığı ve şüpheli görülenlerin ikincil kontrol incelemesine alındığı kaydedildi.
"DEVLETİMİZİN GELİR KAYBININ ÖNÜNE GEÇİLMEYE DEVAM EDİLECEK"
Gümrük ve dış ticaret mevzuatına uyum sağlama hedefi doğrultusunda, vergi gelirlerinin korunması ve usulsüz işlemlere karşı caydırıcı rol üstlenilmesi amacıyla riskli firmalar ile şüpheli işlemlerin tespit edildiğine ve haksız kazanç elde eden firmalara gerekli yaptırımların uygulandığına dikkat çekilen açıklamada, şu değerlendirmede bulunuldu:
"Tüm bu çalışmalar ışığında, sonradan ve ikincil kontrol denetimleri neticesinde 2025'in ilk üç aylık döneminde sonradan kontrol kapsamında yaklaşık 600 milyon lira, ikincil kontrol kapsamında yaklaşık 2,3 milyar lira olmak üzere 2,9 milyar lira tutarında ek tahakkuk ve ceza kararı düzenlenmiştir. Bu tutar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 218 artış göstermiştir. İkinci kontrol kapsamında ise 2 bin 578 firma tarafından tescil edilen 3 bin 826 beyannameye karar düzenlendi. Söz konusu inceleme ve denetim faaliyetleri kapsamında, usulsüz işlem tesisiyle haksız kazanç sağlayan firmalar tespit edilerek devletimizin gelir kaybının önüne geçilmeye devam edilecektir."