Dünyanın ilk medeniyetlerine ev sahipliği yapan Şanlıurfa, peygamberler şehri olarak bilinmesinin yanında, gurme turizminde de en önemli adreslerimizdendir. Ciğeri, kebapları, tatlıları, çiğ köftesi, kahvesi, lahmacunu, salçalı bol isotlu yemekleri ve daha birçok çeşitli lezzetlere sahip bir şehrimizdir.
Doğu'nun birçok yerinde olduğu gibi Şanlıurfa'da da ciğer, sabah namazından sonra vazgeçilmez bir kahvaltıdır. Şanlıurfa'ya giden herkesin söylediği ilk sözlerden biri: "Sabah sabah bize ciğer yedirdiler.“ bu sözü binlerce kişinden duymuşsunuzdur. Hatta başınıza da gelmiştir. Tatlı bir anı olarak hafızalarınızda, tadı da damaklarınızda mutlaka kalmıştır.
Urfa’nın Halil İbrahim sofrası
Urfalılar yemeklerini aynı sofrada eşleriyle, dostlarıyla bir arada yemekten hoşlanır. Bu misafir sevme özelliğinin, Hz.İbrahim’den miras kaldığı söylenir. Nimetleri çok bol olan, herkese açık bereketli sofra anlamına gelen, ‘Halil İbrahim Sofrası’ deyimi de Urfa’dan çıkıp tüm Türkiye’ye mal olmuştur.
NEDEN SABAHLARI CİĞER YENİYOR?
Gelenek haline gelmiş sabahları yenen ciğer kebabı birçoğumuzun alışık olduğu kahvaltı kültüründen farklıdır. Önce, çarşı içinde ara sokakta küçük bir dükkânda günün ilk ışıklarıyla hazırlanan tirit, sonrasında ise ciğer kebabı, bu mistik şehrin güne 'merhaba' dediği lezzetlerin başında geliyor. Gerdan etinin uzun saatler pişirilmesi ile hazırlanan tirit, bakır bir tabak içinde servis ediliyor. Görünüşü ve mükemmel kokusuyla yemeden doyuyoruz. Zaten, Anadolu'da lezzetin sofralara zarafetle taşınmasının bir rastlantı olmadığı, kurulan sofraların estetiğiyle ortaya çıkıyor. Tıpkı büyük kareler halinde kesilmiş incecik açık ekmek (lavaş) üzerine konulmuş et ve et suyu sonrasında, bir kepçe de yoğurt ile tamamlanan bu mükemmel yemek gibi. Dayanılmaz duruyor. Aslında bu kültür Güneydoğu’nun tamamında görülmektedir.
CİĞER NASIL YENİR?
Ciğeri mangalda pişirmek, yanına soğan, maydanoz ve biber doğramak, sonra da bunları dürüm yapıp ayran veya kola eşliğinde yemek Urfa’da en geleneksel yemek şeklidir. Bu nedenle Urfa’da sokak ciğercileri ve ciğer salonları çok yaygın. Sabah namazının ardından ciğerciler işbaşı yapıyor, güneş bastırana kadar devam ediyorlar. Güneş kızdırdığında ortadan kaybolup tekrar güneş çekilirken ortaya çıkıyorlar. Güneş ile ciğer bir arada olmuyor. Bu nedenle ciğer sabahları kahvaltıda ve akşamın serinliğinde yeniyor. Ciğer gibi dürüm de Urfalı’nın vazgeçemediği bir alışkanlık. Normal somun ekmek kentte yok gibi. Hepsi pide, dürüm biçiminde. Urfalı yiyeceğini mutlaka saracak sarmalayacak. Ciğerin yaygınlığının bir nedeni de bu.
Şanlıurfa'da ciğer, sabah namazından sonra vazgeçilmez bir kahvaltıdır. Şanlıurfa'ya giden herkesin söylediği ilk sözlerden biri: "Sabah sabah bize ciğer yedirdiler"dir.
ALİ ÇAĞLAR TINBEK
